شرایط برخورداری از حقوق متوفی در بیمه تامین اجتماعی
همانگونه که گفتیم، ارث یا ترکه، دارایی به جا مانده از متوفی، اعم از اموال، دیون و مطالبات وی می باشد. میزان سهم الارث هریک از وراث و همچنین، طبقات و درجات ارث، در قانون مدنی، مشخص شده است، و بعد از فوت هر فرد، ارثیه او، مطابق قانون، میان وراث وی تقسیم می شود. اما حقوق متوفی، جزو مصادیق ارث، نبوده، و شرایط و نحوه برخورداری از حقوق متوفی، تابع قانون خاص خود می باشد.
قانون تامین اجتماعی، مصوب 1354، و بخشنامه شماره 7827/95/1000، مورخ 1395/08/01،در خصوص شرایط و نحوه برخورداری از حقوق متوفی، انتقال حقوق بازنشستگی به فرزند و سایر ورثه و اینکه حقوق فرد فوت شده به چه کسانی تعلق می گیرد، تعیین تکلیف نموده است. مطابق ماده 80 این قانون و بخش نامه فوق الذکر، بازماندگان واجد شرایط بیمه شده متوفی، در یکی از حالات زیر، مستمری بازماندگان را دریافت می نمایند. شرایط برخورداری از حقوق متوفی، عبارت است از:
در صورت فوت بیمه شده بازنشسته
در صـورت فوت بیمه شده از کارافتاده کلی مسـتمری بگیر
در مواردی که بیمه شـده، در اثر حادثه ناشـی از کار، یـا بیماری های حرفه ای فـوت نماید.
در صـورت فـوت بیمه شـده ای که در ده سـال آخر حیات خـود، حداقل، حق بیمه یکسال کار را پرداخت کرده باشد؛ مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات، حق بیمه ۹۰ روز کار را در این سال پرداخته باشد. چنانچه بیمه شده متوفی، فاقد شرایط مقرر در این بند باشد، ولی حداقل، بیست سال، سابقه پرداخت حق بیمه، در زمان قبل از فوت را داشته باشد،نیز، مشمول شرایط تعلق مستمری متوفی، به بازماندگان خواهد شد.