در هفته گذشته، اصلاحیه آییننامه متناسبسازی حقوق بازنشستگان از سوی محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور را به وزارتخانههای تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمانهای اداری و استخدامی کشور و برنامه و بودجه کشور ابلاغ کرد.
بر اساس این مصوبه، در جزء ۶ ماده یک آیین نامه اجرایی متناسب سازی حقوق بازنشستگان که در یکم مرداد امسال به تصویب هیأت دولت رسیده بود، واژه «خالص» حذف و در انتهای این جزء، عبارت «پس از کسر حق بیمه سهم فرد و مالیات بر درآمد با رعایت بند «ث» تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور» اضافه شد.
غلامرضا سلامی، رئیس پیشین انجمن حسابداران ایران، درباره تغییری که این اصلاحیه برای حقوق بازنشستگان ایجاد می کند، توضیح داد: مالیات و بیمه ای که برخی تصور می کنند با ایجاد این اصلاحیه، شامل حقوق بازنشستگان می شود، و قرار است از حقوق آنها مالیات و بیمه کم شود، صحت ندارد. حقوق بازنشستگان مشمول مالیات نمی شود و این معافیت قانونی است. معافیت قانونی را فقط مجلس می تواند لغو کند و هیات دولت نمی تواند معافیتهای مالیاتی را لغو کند.
وی افزود: در واقع این اصلاحیه، مربوط به این است که آنچه که مبنا برای افزایش قرار می گیرد، پس از کسر مالیات و بیمه است. کسر بیمه و مالیات مربوط به شاغلین است و پس از کسر حق بیمه و مالیات هرفرد شاغل ، حقوق بازنشستگان با ۹۰ درصد شاغلین مشابه و همطراز تطبیق می شود. بنابراین به حقوق بازنشستگان قرار نیست، مالیات و بیمه تعلق گیرد. «خالص» حقوق، همان حقوق ناخالص پس از کسر مالیات، حق بیمه و دیگر کسورات، از جمله جریمهها، پرداختی وام و مساعده است.
سلامی گفت: آنچه که قبلا مبنا بوده و محاسبات بر اساس آن صورت گیرد، کلمه «خالص» بوده، این کلمه قابل تفسیر است. اما اکنون قانون احصاء کرده که «خالص» به معنای «پس از کسر بیمه و مالیات» است و متناسب با حقوق افراد شاغل است، ما به التفاوت حقوق بازنشستگان بر اساس حقوق شاغلان محاسبه میشود، اما بازنشستگان از این کسرها معاف هستند و با این اصلاحیه، تغییری در شرایط همسان سازی حقوق آنها رخ نمیدهد. در واقع، نسبت به گذشته چیزی تغییر نکرده است.
در متن قبلی این آیین نامه، مابه التفاوت را «اختلاف رقم بین مبلغ حقوق بازنشستگی هر فرد با ۹۰ درصد میانگین مبلغ خالص حقوق و فوق العادههای مشمول کسور شاغلان مشابه و همتراز» عنوان شده بود. اما بعد از اصلاحیه از ۱۱ شهریور ۱۴۰۳، کلمه «خالص» حذف و این گونه توضیح داده شده که مابه التفاوت، معادل «اختلاف رقم بین مبلغ حقوق بازنشستگی هر فرد با ۹۰ درصد میانگین مبلغ حقوق و فوق العادههای مشمول کسور شاغلان مشابه و همتراز پس از کسر حق بیمه سهم فرد و مالیات بر درآمد با رعایت بند «ث» تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور.»
در روزهای اخیر، دولت اقدام به اصلاح آییننامه متناسبسازی حقوق بازنشستگان کرده و این اصلاحات به نهادهای مربوطه ابلاغ شده است. یکی از تغییرات مهم در این اصلاحیه، مربوط به جزء ۶ ماده یک آییننامه اجرایی است که به موضوع کسر حق بیمه و مالیات از حقوق بازنشستگان پرداخته است.
برخی از بازنشستگان ممکن است تصور کنند که اصلاحات صورتگرفته به معنای کسر حق بیمه و مالیات از حقوق آنهاست، در حالی که این موضوع بهطور واضح مشخص شده که حق بیمه و مالیات فقط شامل حال شاغلان میشود و نه بازنشستگان. در اصلاحیه جدید، واژه «خالص حقوق» در جزء ۶ ماده یک به «پس از کسر حق بیمه سهم فرد و مالیات بر درآمد» تغییر یافته است. این تغییر به این معناست که مابهالتفاوت حقوق بازنشستگان بر اساس حقوق شاغلان محاسبه میشود، اما خود بازنشستگان از این کسرها معاف هستند.
به بیان دیگر، در جزء ۶ ماده یک آییننامه، مابهالتفاوت حقوق هر بازنشسته به معنای اختلاف بین مبلغ حقوق بازنشستگی آنها و ۹۰ درصد میانگین مبلغ ناخالص حقوق و فوقالعادههای مشمول کسور شاغلان مشابه و همطراز است. بنابراین پس از محاسبه حقوق شاغلان و کسر حق بیمه و مالیات از آنها، حقوق بازنشستگان با ۹۰ درصد حقوق شاغلان همطراز همسان میشود.
این اصلاحیه بهویژه به این موضوع اشاره دارد که کسر بیمه و مالیات مربوط به شاغلان است و حقوق بازنشستگان بدون کسر این موارد محاسبه میشود، که میتواند به نفع بازنشستگان باشد و اطمینان حاصل کند که آنها از حقوق مناسبی برخوردار خواهند بود.