تخصیص مسکن رایگان به درخواستکنندگان یکی از اقدامات گسترده دولت سیزدهم در حوزه مسکن بود که توانست به بخش قابل توجهی از نیازهای مسکن متقاضیان پاسخ دهد. در حال حاضر، حدود ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار پروژه نهضت ملی مسکن در سراسر کشور در دست انجام است و تقریباً یک میلیون واحد مسکونی دیگر نیز باید توسط دولت ساخته شود. بسیاری از کارشناسان معتقدند که برای افزایش سرعت در فرآیند ساخت این واحدها، دولت باید اقدام به تهیه زمین با هزینه صفر درصد کند تا بخشی از نیازهای مسکن کشور تامین شود.
در همین زمینه متقی کارشناس سیاستگذاری مسکن با بیان اینکه دولت چهاردهم و وزیر راه و شهرسازی باید سیاست های برنامه هفتم در خصوص بخش مسکن را دنبال و سیاست تخصیص زمین با قیمت صفر را ادامه دهد گفت: رونق تولید مسکن یکی از مهم ترین برنامه های دولت سیزدهم بود که با توجه به قانون جهش تولید مسکن توانست آن را به خوبی اجرا کند بنابراین باید همین سیاست را دولت چهاردهم ادامه دهد تا نیازهای مسکنی کشور پاسخ داده شود.
وی ادامه داد: طبق قانون جهش تولید مسکن باید سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته شود که بخشی از نیاز از طریق تخصیص زمین تامین شود. دولت باید برای تامین زمین و تسهیلات برنامه ریزی کند.
متقی با بیان اینکه دهکهای پایین جامعه در حال حاضر توان تامین پرداخت اقساط مسکن را ندارند، بنابراین طبق یکی از بندهای قانون جهش تولید مسکن باید زمین رایگان در اختیار این دهک ها قرار داده شود تا آنها اقدام به دریافت تسهیلات و ساخت مسکن کنند گفت: سیاست تخصیص زمین با قیمت صفر و پرداخت تسهیلات ساخت مسکن می تواند بخشی از این نیاز متقاضیان را پاسخ دهد.
او گفت: دولت سیزدهم از همان ابتدای روی کار آمدن وعده ساخت ۴ میلیون مسکن را دادند و شروع به کار کردند، هر چند در یک سال ابتدایی روند مسکن سازی به دلیل فراهم نبودن زیر ساخت ها خیلی کند بود.
عضو انجمن انبوه سازان مسکن کشور با بیان اینکه پروژه مسکن از سال ۱۴۰۰ و همزمان با فعالیت دولت سیزدهم شروع شد گفت: در این مدت ۲ و نیم میلیون قطعه زمین به مردم اعطا شد تا اقدام به مسکن سازی کنند بنابراین برای سایر متقاضیان باقی مانده باید این سیاست دنبال شود.
وی ادامه داد: برای پیشبرد نهضت ملی مسکن نیاز به اعطای تسهیلات ساخت و تخصیص زمین با قیمت صفر است و باید برای یک میلیون پروژه مسکن که سالانه باید ساخته شود این سیاست تا پایان دولت چهاردهم ادامه یابد.
تنها ۷۵۰ هزار نفر از ۷ میلیونی نفری که برای طرح نهضت ملی مسکن ثبتنام کرده بودند وجه اولیه را واریز کردند!
گزارش عملکرد طرح نهضت ملی مسکن که از گزارش تجمعی نهضت ملی و اقدام ملی مسکن به دست آمده نشان میدهد ۷ میلیون نفر در این طرح شرکت کردهاند و ۵ میلیون نفر از آنها در بررسی اولیه، «رد» شدهاند و ۱.۸ میلیون نفر از آنها نیز دارای شرایط دریافت مسکن حمایتی تشخیص داده شدهاند. اما نکته جالب توجه اینکه از کل این تعداد ۷۵۰ هزار نفر اقدام به واریز وجه ۴۰ میلیون تومانی اولیه کردهاند و مابقی به دلایل مختلفی نتوانستهاند در پروژههای مسکن حمایتی دوام بیاورند.
از جمله دلایلی که فقط ۱۰ درصد از متقاضیان اقدام به واریز وجه اولیه برای نهضت ملی مسکن کردهاند میتوان به موارد زیر اشاره کرد: نداشتن استطاعت مالی برای تامین پول اولیه (۴۰ میلیون تومان)، نامشخص بودن مبلغ نهایی سهم آورده متقاضیان، نامشخص بودن اطلاعات دقیق واحد تخصیصی که بعضا مکان این واحدها نیز مشخص نبوده است. ضمن اینکه مدت زمان طولانی ساخت واحدهای مسکونی این طرح در شرایط تورمی کاری کرده که هزینه ساخت به دلیل تورم بالاتر برود و هزینه تمام شده و قیمت این واحدها افزایش پیدا کند. بنابراین به سود متقاضیان بوده که در صورت داشتن پول مورد نیاز برای خرید یک خانه در شهرکهای اقماری، از این پروژهها خارج شوند تا اینکه با توجه به وجود شرایط تورمی در کشور پول خود را به صورت ریالی نگه دارند و همگام با افزایش قیمت که ارزش پول را کاهش میدهد و هزینه ساخت مسکن را بالا میبرد، این پول را به تدریج وارد پروژههای مسکن سازی دولتی کنند.