در بحث بودجه تبصره ۸ که همان تبصره مربوط به یارانهها است، شاهد هستیم که منابع و مصارف آن در سرجمع بودجه محاسبه نمیشود. به عبارت دیگر همواره از این تبصره که تا پیش از این به عنوان تبصره ۱۴ معروف بود، به عنوان بودجه دوم یاد میشود؛ چرا که در حقیقت بودجهای قابل توجه و مجزا در دل بودجه اصلی دولت در نظر گرفته شده است.
با این حال این سوال وجود داشت که آیا مشابه همین موضوع در بحث حسابهای این منابع و مصارف نیز صادق است؟ یعنی آیا منابع هدفمندسازی یارانهها وارد حساب خزانه میشود و سپس به ذینفعان پرداخت میشود و یا اینکه حسابهایی خارج از خزانه برای این منظور در نظر گرفته شده و در حقیقت شاهد شکلگیری خزانه دومی نیز هستیم.
طیبه حسینی در خصوص نحوه تامین و پرداخت منابع مربوط به پرداختیهای سازمان هدفمندسازی یارانهها که شامل مواردی از جمله خرید تضمینی گندم، پرداختهای مربوط به دارو یار، بهزیستی و کمیته امداد، یارانههای نقدی و .. میشود، گفت: منابعی که مربوط به پرداختیهای سازمان هدفمندسازی یارانهها است به حساب این سازمان نزد خزانهداری کل کشور(در چارچوب حساب واحد خزانه) واریز میشود.
وی افزود: در زمان انجام پرداختها منابع مورد نظر به حساب بانک یا بانکهای عامل واریز می شود و در همان روز از طریق این بانکها در اختیار ذی نفعان قرار میگیرد. به طور مثال در بحث خرید تضمینی گندم بانک کشاورزی به عنوان بانک عامل و در بحث پرداختیهای بهزیستی و کمیته امداد، بانک رفاه به عنوان بانک عامل هستند. همچنین در بحث پرداخت یارانه نقدی کلیه بانکهای کشور به عنوان بانکهای عامل پرداخت کننده در نظر گرفته میشوند.
گفتنی است، با توجه به این توضیحات میتوان نتیجه گرفت که حسابهای درآمد و هزینهای سازمان هدفمندسازی نیز مانند سایر دستگاههای دولتی در حساب واحد خزانه تجمیع شده و به این ترتیب سطح کنترل و نظارت خزانه بالاتر رفته است؛ به ویژه آنکه به نظر میرسد بحث پرداخت به ذینفع نهایی نیز تا حد زیادی پیادهسازی شده به نحوی که اخیراً سازمان هدفمندسازی یارانهها به طور دقیق اعلام کرده است که ۸۱۷ هزار و ۶۵۷ نفر از کشاورزان در بحث خرید تضمینی گندم به دولت کالا فروختهاند.
به این ترتیب میتوان گفت که احتمالا در بحث دستگاههای دولتی یا شبهدولتی بجز موارد استثنا و خاص دیگر کمتر دستگاهی هست که از قواعد حساب واحد خزانه مستثنا باشد./تسنیم
یارانه نقدی
کلیک و کشیدن برای جابجایی
یارانه نقدی دهک های اول تا سوم
یارانه دهک های اول تا سوم که تحت پوشش کمیته امداد و یا بهزیستی هستند به میزان هر نفر ۴۰۰ هزار تومان می باشد که این مبلغ را در ۲۵ هر ماه دریافت می کنند. یارانه تشویقی هم که به شکل اعتبار خرید برای افراد امکانپذیر شده است مبلغ یارانه را به ۶۲۰ هزارتومان می رساند
یارانه نقدی دهک های چهارم تا هفتم
دهک های چهارم تا هفتم مشمول دریافت یارانه نقدی به میزان هر نفر ۳۰۰ هزار تومان می باشند که این مبلغ در تاریخ ۳۰ هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز و قابل برداشت است. بعلاوه یارانه تشویقی این گروه از مشمولان نیز امکان خرید اعتباری تا ۵۲۰ هزار تومان را به آنها می دهد.
یارانه نقدی دهک های هشتم و نهم
خانوارهای دهک های هشتم و نهم مشمول دریافت یارانه به میزان ۳۰۰ هزار تومان هستند ولی یارانه تشویقی به آنها تعلق نمی گیرد.
مرجع دهکبندی خانوارها، بانک اطلاعاتی «پایگاه رفاه ایرانیان» است که در آن، اطلاعات خانوارها اعم از تعداد اعضا، مالکیت خودرو و گردش مالی همه اعضای خانواده مبنای آزمون وسع قرار میگیرد و بر اساس نتیجه این آزمون، رتبه خانوار در میان همه خانوارهای کشور به دست میآید.
تغییردر رفتارهای مالی خانوار یکی از عوامل اصلی در تغییر دهک درآمدی است. در برخی موارد، ممکن است به دلایل خاص، گردش مالی بالا اعتراضپذیر باشد و مشکلاتی ایجاد کند که با رسیدگی وزارت کار قابل حل باشد. اما برای حفظ دهک خود، خانوارهای عادی بهتر است از هر گونه گردش مالی کلان غیرمرتبط با درآمد و هزینه خود پرهیز کنند و رفتار مالی خود را بهبود بخشند.
در این میان، گرچه کاستیهایی مثلاً در حوزه املاک با معاملات مبتنی بر چک وجود داشت، اما برای کاهش میزان خطا، امکان درخواست بازبینی نیز برای خانوارهای معترض مدنظر قرار گرفت و اگر متولیان دهک بندی در وزارت کار به وظیفه خود عمل کنند، هرگونه تغییر در دهکبندی قابل اعتراض و پیگیری است.
علیرضا محمدی رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان وزارت رفاه گفت: پس از اعمال دادههای جدید برخی خانوارها به دهکهای بالا و برخی به دهکهای پایین منتقل شدند. برای حدود ۱۳ میلیون خانوار نیز تغییری رخ نداده است. افرادی که قطعا از دهک پایین به صدک بالا رفتند، مشمول یارانه نشدند.
وی افزود: در ۲ سال گذشته بیش از ۵۰ درصد از افرادی به شکلی به دهکهای خود اعتراض داشتند که در طول بروزرسانی دادهها این اعتراضها رفع شد. برخی خانوادهها در تعداد نفرات دچار تغییرات شدند. این تغییرات فرمول فنی و پیچیدهای دارد و بُعد خانوار در دهکبندی و صدکبندی را تغییر میدهد.
این مقام مسوول توضیح داد: مثلا فرد خودرویی داشت که ۶ ماه قبل آن را فروخته بود و چون دادههای پایگاه بهروز نشده بود، آن خودرو همچنان در دادههای رفاهی خانوار دیده میشد و دهک او را بالا میبرد، اما اکنون با بروزرسانی جدید، براساس اطلاعات فعلی و جدید افراد، صدک و دهک خانوار تغییر کرده است. البته عکس این ماجرا نیز صادق است و ممکن است فرد در یک سال گذشته از نظر مالی چیزی خریداری کرده باشد که آن نیز دهک فرد را تغییر میدهد.
محمدی گفت: باید به این نکته نیز توجه کرد که اگر دهک فرد الان ۶ است، به این معنا نیست که ادامهدار باشد و در بهروزرسانی۶ ماه بعدی ممکن است دچار تغییر شود. خواسته ما این است که دادههای این پایگاه هر ۶ ماه یکبار به روز شود. اگر این اتفاق رخ دهد و شناسنامه اقتصادی افراد بهروز شود، میتواند در سیاستگذاریهای رفاهی جامعه نیز کمککننده باشد.
علیرضا محمدی، اظهار کرد: مطابق قانون بودجه، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است نسبت به بهروزرسانی دادههای ثبتی، متقن و قابل اتکا دریافتی از دستگاههای مختلف برای دهکبندی و وسعسنجی خانوارها، ۲ بار درسال (هر ۶ ماه یکبار) اقدام کند.
وی ادامه داد: باتوجه به اینکه آخرین بهروزرسانی دهکبندیها در دی ماه سال گذشته انجام شده است، مرحله بعدی اوایل شهریورماه انجام خواهد شد.
وی در ادامه بیان کرد یارانه بگیران فعلی با توجه با آخرین بروز رسانی یارانه دریافت می کنند و افرادی که نسبت به دهک بندی خود اعتراض کرده و ناراضی هستند در تاریخ بندی بروز رسانی اطلاعات اعتراض آنها بررسی شده و تغییرات لازم اجرایی خواهد شد.
خبرجو