پس از تصویب آییننامه اجرایی متناسبسازی حقوق بازنشستگان در هیات وزیران دولت سیزدهم، از اواسط تیرماه ۱۴۰۳ واریز مبلغ علیالحساب متناسبسازی معادل ۳ میلیون تومان بابت سهماهه نخست سال بهحساب بازنشستگان آغاز شد.
همسان سازی حقوق بازنشستگان امروز
با این اقدام دولت، اینگونه قلمداد شد که اجرای این قانون متناسبسازی حقوق بازنشستگان رسماً آغاز شده است؛ اما وقتی یکمیلیون تومان علیالحساب تیرماه واریز نشد، این نگرانی در جمع بازنشستگان قوت گرفت که متناسبسازی معلق شده است. گرچه در آن زمان، پیگیریهای همشهری از منابع مطلع در سازمان تأمین اجتماعی حاکی از این بود که متناسبسازی تعلیق نشده و جزو مطالبات بازنشستگاه منظور خواهد شد؛ اما هیچ تاریخ مشخصی برای زمان واریز این مطالبات ارائه نشد.
در این میان، صندوق بازنشستگی کشوری در روز هفتم شهریورماه طی اطلاعیهای اعلام کرد: اعتبار مورد نیاز برای واریز مبلغ یکمیلیون تومان علیالحساب متناسبسازی تیرماه ۱۴۰۳ بهحساب بازنشستگان کشوری تأمین و واریز این مبلغ آغاز شده است؛ این در حالی بود که همچنان بعد از گذشت سه هفته از این اطلاعیه، هنوز تکلیف بازنشستگان تأمین اجتماعی (کارگری) مشخص نشده است.
بر اساس قانون، منابع مورد نیاز برای متناسبسازی حقوق ۱.۵ میلیون نفر بازنشسته کشوری از محل درآمد ۵۰ هزار میلیارد تومانی افزایش مالیات ارزشافزوده تأمین میشود و برای متناسبسازی حقوق ۴.۲ میلیون نفر بازنشسته تأمین اجتماعی، دولت باید ۱۳۰ هزار میلیارد تومان از بدهی خود به تأمین اجتماعی را تسویه کند تا سازمان این پول را صرف متناسبسازی بازنشستگان خود کند.
با توجه به اینکه درآمدهای مدنظر از محل افزایش یکدرصدی مالیات ارزشافزوده از ابتدای سال در حال تحقق بوده، عملاً مشکلی برای متناسبسازی حقوق بازنشستگان کشوری وجود ندارد؛ اما از قرار معلوم، در تسویه بدهی دولت به تأمین اجتماعی مشکلی رخ داده که این سازمان موفق به تأمین اعتبار نشده است.
در جلسهای که اخیراً هیات مدیره کانون عالی کارگران بازنشسته تأمین اجتماعی کشور با علی بابایی کارنامی، رییس کمیسیون اجتماعی مجلس برگزار کرده، به این نکته اشاره شده است که تأمین اجتماعی هنوز تاریخی برای واریز مبلغ علیالحساب متناسبسازی تیرماه بهحساب بازنشستگان اعلام نکرده و عجالتاً بازنشستگان تأمین اجتماعی نباید منتظر واریز باشند. نمایندگان بازنشستگان در این نشست، تسریع در پرداخت یکمیلیون تومان بابت متناسبسازی و پیگیری تصویب لایحه دوفوریتی برای تحت شمول قرار گرفتن حداقل بگیران در متناسبسازی را نیز خواستار شدهاند.
حقوق بازنشستگان کشوری
شب گذشته، یک ماه علیالحساب بابت متناسب سازی تیرماه بازنشستگان لشکری به حساب مستمریبگیران این سازمان واریز شد.
صندوق بازنشستگی لشگری اعلام کرده است «در اجرای ماده ۷ تصویب نامه شماره ۶۸۹۶۹/ت۶۲۷۷۰هـ مورخه ۱۴۰۳/۰۵/۰۱ هیئت محترم وزیران، مبلغ ۱۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال بابت علیالحساب متناسبسازی تیرماه ۱۴۰۳ در تاریخ ۱۴۰۳/۰۶/۲۷ به حساب مشترکینی که تا پایان سال ۱۴۰۲ بازنشسته/وظیفه بگیر/فوت شدهاند، واریز گردید و در خصوص مستمریبگیران، این مبلغ بین تعداد مستمریبگیران هر خانواده تقسیم شد».
این مبلغ علیالحساب متناسبسازی مرداد است که به حساب بازنشستگان لشگری واریز شده است. به موجب جزء ( ۱ ) بند ( ر ) ماده ۲۸ قانون برنامه هفتم توسعه، فقط مشترکینی که تا پایان سال ۱۴۰۲ خدمت آنان پایان یافته است، در شمول متناسبسازی قرار میگیرند.
حقوق بازنشستگان چقدر است؟
عباس گودرزی، نماینده مردم بروجرد و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با گلایه از اینکه با وجود ابلاغ مصوبه قانونی همسانسازی حقوق بازنشستگان، اما همچنان حقوق بازنشستگان منظم پرداخت نمیشود؛ گفت: مقام معظم رهبری در یک دیدار ویدیو کنفرانسی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی دوره یازدهم در نکتهای بیان فرمودند که تعامل بین دولت و مجلس یعنی مجلس بار مالایطاق بر دوش دولت نگذارد و دولت هم نسبت به اجرای مصوبات مجلس متعهد و مقید باشد. در بحث قانون همسانسازی حقوق بازنشستگان مستحضرید که مصوبهای گذرانده و منابع مالی آن دیده شده است. حتی ما در مجلس برای اجرای این مصوبه منابع پایدار پیشبینی کردیم، اما همچنان در اجرای آن توسط دولت عقب هستیم.
عضو کمیسیون اجتماعی و هیات رئیسه مجلس ادامه داد: البته در دولت گذشته این قانون ابلاغ و به صورت نیمبند اجرا شد، اما به صورت کامل اجرا نشده است. انتظار مجلس شورای اسلامی از دولت این است که در اجرای این مصوبه تسریع کند تا بیش از این بازنشستگان ما در انتظار تحقق مصوبه قانونی و دارای منابع مالی پایدار مجلس نباشند.
تاخیر بی سابقه در واریز حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی
کارگری از تاخیر در پرداخت حقوق شهریور خود انتقاد کردند. براساس آنچه بازنشستگان اعلام کردهاند، مستمری مستمریبگیرانی که نام خانوادگیشان با «الف» شروع میشود با ۴ روز تاخیر در ۲۴ ماه و آنهایی که نام خانوادگیشان با «ب» آغاز میشود، ۲۵ شهریور پرداخت شده است؛ چهار روز تاخیر در جدول اعلامی تامین اجتماعی بیسابقه است.
بازنشستگان در تماسهای مکرر ضمن انتقاد از این تاخیر میگویند: تاخیر ۴ روزه نظام زندگی ما را مختل کرده و همه برنامههایمان را به هم ریخته است.
«علیاکبر عیوضی» عضو هیات مدیره کانون بازنشستگان کارگری تهران در انتقاد از این تاخیر میگوید: این تاخیر طولانی نشان از ناتوانی مدیرعامل تامین اجتماعی و عدم درک معاونین مالی این سازمان از بحث مستمری و وضعیت مستمریبگیران دارد. در ۴۰ سال گذشته این تاخیر سابقه نداشته است؛ عجیب است که خودشان جدول اعلام میکنند ولی در اجرا آن را به دست فراموشی میسپارند.
وی با بیان اینکه بازنشستگان زندگی خود را با روال پرداخت مستمریها تنظیم کردهاند و حتی یک روز تاخیر همه مناسبات زندگی آنها را به هم میریزد؛ اضافه کرد: بازنشسته منبع درآمد دیگری ندارد و وقتی مستمری ماهانه با چهار روز تاخیر پرداخت میشود، مشکلات بسیار به وجود میآید؛ حتی ممکن است بازنشسته نان خالی در خانه نداشته باشد.
عیوضی ادامه داد: متاسفانه درک درستی از زندگی بازنشستگان کارگری که بیش از ۶۰ درصد آنها زیر خط فقر هستند، ندارند؛ حقوق بازنشستگان، حقوق نجومی نیست که اگر با چند روز تاخیر پرداخت شد، آب از آب تکان نخورد؛ ما از وزیر کار جدید درخواست داریم به این موضوع ورود کرده و جلوی بدتر شدن اوضاع را بگیرند.