سود سهام عدالت سال ۱۴۰۱ طی دو مرحله در سال ۱۴۰۲ واریز شد و واریز مابقی آن به سال ۱۴۰۳ موکول شد. با این حال با گذشت ۹ ماه از سال به دلیل اینکه تنها شرکت مپنا تمامی بدهی خود به شرکت سپردهگذاری مرکزی را پرداخت نکرده، واریز سود سهام عدالت انجام نشده است.
اکنون شرکت مپنا اعلام کرده که بخش دوم پرداخت بدهی مپنا به سهام عدالت به مبلغ ۵۰۰ میلیارد ریال، طی چند روز آینده و مابقی آن تا پایان سال واریز خواهد شد.
احمدرضا فراست، معاون اقتصادی گروه مپنا گفت: این قرار را گذاشتیم که تا پایان سال کلیه بدهی گروه مپنا به گروه سهام عدالت از بابت تقسیم سود را از مسیر پرداخت نقدی و افزایش سرمایه از محل تبدیل مطالبات، تسویه کنیم.با این وجود همچنان تکلیف ۳۵۰ میلیون از بدهی شرکت مپنا نامشخص میماند و این موضوع زمان واریز سود سهام عدالت را مبهم ساخته است. آیا سازمان بورس دیگر بیش از معطل شرکت مپنا نمیماند و سود سهام عدالت را در روزهای آینده واریز میکند یا اینکه همچنان تا وصول کامل سود شرکتها منتظر خواهد ماند؟
این روزها در حالی وارد نهمین ماه از سال ۱۴۰۳ میشویم که دارندگان سهام عدالت همچنان در انتظار سومین مرحله از واریز سود سهام عدالت سال ۱۴۰۱ هستند! در این میان، هنوز خبری از پرداخت سود سال ۱۴۰۲ هم نیست.
بر همین اساس، این سوال پیش میآید که چرا سود سهام عدالت با این تاخیر پرداخت میشود؟ این سود چگونه محاسبه میشود و آخرین مرحله واریز سود سهام عدالت سال ۱۴۰۱ چه زمانی است؟
سود سهام عدالت چگونه پرداخت میشود؟
پرداخت سود سهام شرکتها به سهامداران آنها عموماً به صورت نقدی یا در قالب اضافه شدن به ارزش سهام انجام میشود. با این حال، سود سهام عدالت عموماً به صورت نقدی پرداخت میشود. این سود از طریق شرکتهای سرمایهگذاری استانی که مدیریت سهام عدالت را بر عهده دارند، به حسابهای بانکی سهامداران غیرمستقیم و از طریق سپردهگذاری مرکزی به حساب سجامی سهامداران مستقیم سبد عدالت واریز میشود.
شرکتهایی که سهامشان به عنوان سهام عدالت توزیع شده، سود خود را در پایان هر سال مالی محاسبه و پس از کسر هزینههای مربوطه، به حساب سهامداران واریز میکنند. این سود بر اساس میزان سهام عدالت هر خانوار و عملکرد مالی شرکتها، به حساب مشمولان واریز میشود.
چه شرکتهایی در سبد سهام عدالت حضور دارند؟
سبد سهام عدالت شامل مجموعهای از شرکتهای دولتی بورسی و غیربورسی است که بیشتر در بخشهای مختلف اقتصادی مانند صنایع نفت و گاز، فولاد، پتروشیمی، بانکها و… فعالیت میکنند که از ارزندگی بالایی برخوردار هستند و در شرایط مطلوب میتوانند سود خوب و درخور ملاحظهای نصیب سهامداران عدالت کنند.
با گذشت زمان، سبد سهام عدالت تغییراتی نیز پیدا کرده و برخی شرکتها به دلایل مختلفی مانند خصوصیسازی، ادغام یا تغییرات دیگر از این سبد خارج شدند و شرکتهای جدید به آن اضافه شدهاند.
مبلغ سود سهام عدالت چگونه محاسبه میشود؟
شرکتهای دولتی که در سبد سهام عدالت حضور دارند، سود سالانه خود را محاسبه و به تناسب سهمهای هر سهامدار، میزان سود فرد را تعیین میکنند. اگر سهامداران سهام عدالت تعداد سهام خود را در سود مصوب هر شرکت ضرب کنند، دقیقاً همان عددی میشود که برایشان واریز شده است.
مبلغ سود سهام عدالت ممکن است هر سال بر اساس عملکرد مثبت یا منفی شرکتهای حاضر در سبد سهام عدالت، نسبت به سالهای گذشته کاهش یا افزایش پیدا کند.
چرا سود سهام عدالت پرداخت نمیشود؟
گفتنی است آخرین باری که سود سهام عدالت برای دارندگان این سبد واریز شده، اسفند ۱۴۰۲ بوده که در آن مرحله دارندگان سبد سهام عدالت ۴۹۲ هزار تومانی، بالغ بر ۴۴۶ هزار تومان، دارندگان سهام ۵۳۲ هزار تومانی مبلغ ۴۸۲ هزار تومان و دارندگان سبد سهام یک میلیون تومانی بالغ بر ۹۰۶ هزار تومان سود دریافت کردند. گفتنی است این ارقام ۳۰ درصد کمتر از مبالغی بود که در آذر ۱۴۰۲ به حساب سهامداران واریز شد.
با این حال، سومین مرحله از پرداخت سود سهام عدالت سال ۱۴۰۱ هنوز پرداخت نشده است. پیشتر گفته میشد پنج شرکت سود سهام عدالت سالانه را واریز نکردهاند اما بهتدریج این شرکتها سود خود را پرداخت کردند و به یک عدد تقلیل یافتند.
در حال حاضر تنها شرکت مپناست که سود سالانه را پرداخت نکرده و به همین دلیل سومین مرحله از پرداخت سود سهام عدالت سال ۱۴۰۱ به تاخیر افتاده است. در صورت تجمیع پول و رسیدن به مبلغ قانونی مورد نظر که ۲۵ همت اعلام شده، سومین مرحله نیز پرداخت خواهد شد.
مسئولان سازمان بورس میگویند، تاکنون برای پرداخت مرحله سوم سود سهام عدالت به سهامداران و تسویه این سود بالغ بر ۲۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول واریز شده است.
در صورتی که شرکت مپنا نیز برای عملکرد سال ۱۴۰۱ حدود ۵۰۰ میلیارد تومان بدهی خود را کاملا بپردازد، مرحله سوم واریز سود به سهامداران آغاز میشود.
گفته میشود مپنا پس از چند ماه تاخیر سرانجام هفته گذشته ۱۰۰ میلیارد تومان از ۵۰۰ میلیارد تومان بدهی به سبد سهام عدالت را پرداخت کرده که البته آن هم از لحاظ قانونی با اما و اگرهایی روبهروست.