همسان سازی حقوق بازنشستگان یک موضوع مهم و پیچیده در ایران است.همسانسازی حقوق بازنشستگان به معنای برابر کردن درآمدهای بازنشستگان با توجه به شرایط فعلی جامعه است. در گذشته، سیستم بازنشستگی در ایران بر پایه نظام وظیفه بود، به این معنی که حقوق بازنشستگان به مبنای حقوق آخرین شغلی که انجام داده بودند، تعیین میشد.همسان سازی حقوق بازنشستگان باعث ایجاد عدالت نامتوازن در نحوه پرداخت حقوق بازنشستگان شده بود.اما در سالهای اخیر، تلاشهایی برای همسانسازی حقوق بازنشستگان در ایران انجام شده است. برخی از این تلاشها شامل تغییر قوانین و مقررات مربوط به بازنشستگی، اصلاح سیستم بازنشستگی و تعیین استانداردهای جدید در پرداخت حقوق بازنشستگان است.با این حال، همسانسازی حقوق بازنشستگان همچنان یک چالش بزرگ در ایران است.
نمایندگان در جلسه علنی نوبت مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه، مواد ۲۸ تا ۳۱ این لایحه را برای انجام برخی اصلاحات مراعا گذاشتند.
آییننامه اجرائی این بند به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان و سازمان اداری و استخدامی کشور تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد.
عبدالرضا مصری که ریاست جلسه را برعهده داشت در رابطه با مواد به مراعا گذاشته شده، گفت: دراین مواد در مورد وضعیت صندوقهای بازنشستگی بحث شده اما در مورد خود بازنشستگان و تعیین تکلیف مناسبسازی و همسانسازی حقوق چیزی نیامده است بنابراین مقرر شد به مراعا گذاشته شود تا با برگزاری جلساتی با دولت آن را تعیین تکلیف و در صحن علنی مطرح کنیم.
بنابراین ضروری است به عنوان ارجاع به کمیسیون به مراعا گذاشته شود تا نمایندگان در جریان اصلاحات قرار گیرند زیرا ممکن است برای بازنشستگان منابعی در نظر گرفته شود و نباید موضوعی را تصویب کرد که منابع آن در نظر گرفته نشود در این رابطه چیزی هست که میشود و آن را در نشست علنی اعلام خواهیم کرد.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: یکی از دلایلی که دولت با آن مخالف است این موضوع است که می گوید برای ما بار مالی دارد و در شرایط فعلی امکان آن وجود ندارد که بتواند منابع مالی آن را تامین کند.
دولت زیر بار همسان سازی حقوق بازنشستگان نمی رود
حسین رجایی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی ، با اشاره به عملیاتی نشدن همسان سازی حقوق بازنشستگان ، اظهار داشت: کمیسیون تلفیق برنامه هفتم در برنامه همسان سازی حقوق بازنشستگان را دیده بود اما دولت با این موضوع مخالفت کرد.
وی افزود: اکنون یک بلاتکلیفی وجود دارد اما مجددا برخی از نمایندگان مجلس قرار است در بررسی ها در صحن علنی این پیشنهاد را مطرح کنند تا در برنامه هفتم موضوعی با نام همسان سازی حقوق بازنشستگان قرار بگیرد.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: یکی از دلایلی که دولت با آن مخالف است این موضوع است که می گوید برای ما بار مالی دارد و در شرایط فعلی امکان آن وجود ندارد که بتواند منابع مالی آن را تامین کند.
رجایی تصریح کرد: یکی از راهکارهای همسان سازی حقوق بازنشستگان این است که خود صندوق ها تصمیم گیری کنند مثلا خود صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح یا صندوق نهاد دیگر خود اقدام به همسان سازی حقوق ها کند چون در کشور حدود 17 صندوق وجود دارد که از دارایی هایی برخوردارند اگر این صندوق ها خود اقدام به این کار کنند مشکل بازنشستگان حل خواهد شد.
وی با بیان اینکه مجلس قطعا زیر بار حذف همسان سازی حقوق بازنشستگان در برنامه هفتم نخواهد رفت و صد در صد این موضوع را در لایحه برنامه هفتم توسعه می آورد.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: همسانسازی حقوق بازنشستگان کشوری و لشگری از جمله مطالباتی بود که از ابتدای فعالیت این دوره از مجلس مطرح شد ضمناینکه از احکام برنامه ششم توسعه بود اما نه دولت قبل و نه این دولت آن را به طور کامل اجرا نکردند به این دلیل که گفتند بار مالی سنگینی به همراه دارد.
حسن صادقی، معاون دبیرکل خانه کارگر و رییس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری درباره حذف همسانسازی حقوق بازنشستگان در برنامه هفتم توسعه گفت: در برنامه توسعه نهتنها چیزی را تحت عنوان همسانسازی حقوق نمیبینیم، بلکه ناهمسانسازی را مشاهده میکنیم.
وی افزود: اینکه صندوقهای بیمهای و به خصوص تامیناجتماعی را محروم میکنند از مطالباتی که از دولت دارند. دیون دولت در قالب سهام تاکنون پرداخت میشده که این را برداشتهاند. یعنی عملا چیزی تحت عنوان اینکه همسانسازی اتفاق بیفتد، تا این لحظه در برنامه هفتم توسعه ندیدهایم.
معاون دبیرکل خانه کارگر تصریح کرد: در حال حاضر برنامه ششم توسعه دو سال است که پشت سر هم تمدید میشود و یکی از بندهای آن، همسانسازی حقوق بوده است. چرا همسانسازی را متوقف کردند؟ نمیشود که یک بند یک برنامه جامع را اجرا کرد و یک بند را اجرا نکرد.
صادقی متذکر شد: اگر دولت عملا دنبال اجرای متناسبسازی حقوق بود، در برنامه ششم که دو سال است تمدید شده، باید در این دو سال همسانسازی را اجرا میکردند، ولی شاهد بودیم که اجرای همسانسازی متوقف شده بود.
وی عنوان کرد: زمانی که برنامه در حال اجرا متوقف میشود، انتظار دارید بیایند برای آینده همسانسازی را اجرا کنند؟ اگر میخواستند همسانسازی را اجرا کنند، خب حقوق را هم منطبق با تورم افزایش میدادند.
رییس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری تصریح کرد: عامل عقب ماندن حقوق نسبت به تورم، دولت است، بنابراین شما از دولت و مجلس انتظار دارید که عقبافتادگی حقوق را در برنامه هفتم جبران کند؟ چشم من در این قضایا آب نمیخورد. نه مجلس و نه دولت به دلیل همفکریای که با هم دارند، چیزی را تحت عنوان همسانسازی حقوق رقم بزنند.
مروتی، بازنشسته کارگری نیز با اشاره به مناقشه اخیر همسانسازی، گفت: حتی اگر همسانسازی را در برنامه هفتم بگنجانند، چون برنامه توسعه راهبرد است نه تکلیف، هیچ اتفاق خاصی نمیافتد؛ باید اعتبار همسانسازی برای همه صندوقها و به طور مشخص تامین اجتماعی در بودجههای سنواتی منظور شود وگرنه قراردادن همسانسازی در برنامهی هفتم هیچ تفاوتی ایجاد نمیکند.
وی افزود: تا پیش از این نیز دولت به تکالیف برنامههای توسعه در مورد بازنشستگان عمل نکرده است؛ بعد از بحثهای زیاد در سال 99 حاضر به اجرای همسانسازی شدند اما آنچه نصیب کارگران بازنشسته شد، یک متناسبسازی پر از ایراد بود.
مروتی تاکید میکند: به جای همسانسازی، بدهی دولت به تامین اجتماعی را بپردازند؛ به جای آن، به قانون و به طور مشخص مواد 96 و 111 قانون تامین اجتماعی عمل کنند؛ قانون رعایت شود، نیازی به همسانسازی و جنجال بر سر آن نیست.