همسان سازی حقوق بازنشستگان یک موضوع مهم و پیچیده در ایران است.همسانسازی حقوق بازنشستگان به معنای برابر کردن درآمدهای بازنشستگان با توجه به شرایط فعلی جامعه است. در گذشته، سیستم بازنشستگی در ایران بر پایه نظام وظیفه بود، به این معنی که حقوق بازنشستگان به مبنای حقوق آخرین شغلی که انجام داده بودند، تعیین میشد.همسان سازی حقوق بازنشستگان باعث ایجاد عدالت نامتوازن در نحوه پرداخت حقوق بازنشستگان شده بود.اما در سالهای اخیر، تلاشهایی برای همسانسازی حقوق بازنشستگان در ایران انجام شده است. برخی از این تلاشها شامل تغییر قوانین و مقررات مربوط به بازنشستگی، اصلاح سیستم بازنشستگی و تعیین استانداردهای جدید در پرداخت حقوق بازنشستگان است.با این حال، همسانسازی حقوق بازنشستگان همچنان یک چالش بزرگ در ایران است.
ند «ب» ماده ۱۲ برنامه ششم توسعه، سازمان تامین اجتماعی را مکلف کرده است که متناسبسازی حقوق را درباره بازنشستگان اجرا کند. در حال حاضر همسانسازی حقوق بازنشستگان در چه مرحلهای قرار دارد؟
با توجه به روال هر سال حقوق بازنشستگان اوایل سال جدید کمی افزایش می یابد. حقوق بازنشستگان همانند سایر حقوق به صورت ماهانه پرداخت می شود. مجلس با افزایش حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۲ موافقت کرده است و طبق خبر های اخیر به دست آمده درباره حقوق بازنشستگان و میزان افزایش آن مشخص شده است. اخبار منتشر شده از کمیسیون تلفیق حاکی از آن است که حقوق بازنشستگان بالاخره امسال افزایش و همسانسازی اجرایی خواهد شد.
علی دهقانکیا در پاسخ به این پرسش که آیا حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی بر اساس مصوبه شورای عالی کار افزایش پیدا خواهد کرد یا خیر، اظهار کرد: بنا بر پیگیریهای انجام شده و قولهایی که مسئولان سازمان تامین اجتماعی دادهاند، انشاءالله افزایش حقوق بازنشستگان این سازمان عملیاتی میشود.
وی افزود: بر همین اساس حقوق بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی بر مبنای مصوبه شورای عالی کار (افزایش ۲۵ درصدی برای حداقلبگیران و ۲۱ درصدی برای سایر سطوح) پرداخت میشود.
رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران گفت: بنابر پیگیریهای صورت گرفته قرار است مابهالتفاوت افزایش حقوق بازنشستگان به حساب بازنشستگان تامین اجتماعی واریز شود.
وی تصریح کرد: بر اساس جدول طراحی شده، حقوق بازنشستگان هر ماه از بیستم بر اساس حروف الفبا به حسابشان واریز خواهد شد
میانگین حقوق حقوقبگیران صندوق بازنشستگی کشوری (در پایان خردادماه امسال) معادل ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بوده، این در حالیست که در پایان خردادماه سال گذشته این رقم معادل ۷ میلیون و ۹۴۲ هزارتومان بوده است؛
به نقل از ایسنا به عبارتی میانگین حقوق این افراد نسبت به زمان مشابه سال قبل، ۴۲ درصد افزایش داشته که این افزایش عمدتا ناشی از اجرای طرح متناسبسازی حقوق بازنشستگان کشوری در پاییز ۱۳۹۹ و استمرار اجرای آن تا سال ۱۴۰۲ است.
براساس آمار منتشر شده از سوی صندوق بازنشستگی کشوری، تعداد حقوقبگیران صندوق در پایان خردادماه سال جاری معادل یک میلیون و ۶۳۹ هزار و ۱۶۷ نفر است این درحالیست که تعداد حقوقبگیران صندوق در پایان خردادماه سال گذشته معادل یک میلیون و ۵۸۳ هزار و ۲۷۵ نفر بوده است.
اما به تفکیک استانی و براساس آخرین گزارش دریافتی از پایگاه اطلاعاتی صندوق بازنشستگی کشوری، استان تهران با ۳۲۵ هزار و ۸۳ نفر بیشترین و استان ایلام با ۱۳ هزار و ۹۲۴ نفر کمترین تعداد حقوقبگیر را داراست.
در این میان دو درصد ازکارافتادگیها ناشی از کار و ۹۸ درصد آنها غیر ناشی از کار بوده است. در حالت شاغل متوفی نیز ۱۰ درصد فوت شاغلین ناشی از کار و ۹۰ درصد فوتها غیر ناشی از کار بوده است.
وضعیت حقوقبگیران به تفکیک جنسیت نیز حاکی از آن است که ۶۶ درصد جامعه حقوقبگیران مرد و ۳۴ درصد زن هستند.
از سوی دیگر بررسی توزیع دستگاهی حقوقبگیران در پایان خردادماه سال ۱۴۰۲ نیز نشان میدهد که حقوقبگیران آموزش و پرورش با بیش از یک میلیون و ۲۲ هزار و ۵۳ نفر (۶۲.۳۸ درصد) بیشترین تعداد حقوقبگیران این صندوق (یک میلیون و ۲۲ هزار و ۵۳ نفر) از یک ارگان را به خود اختصاص دادهاند و همچنین وزارت بهداشت با ۱۳.۱۸ درصد (۲۱۵ هزار و ۹۸۲ نفر) در رتبه بعدی قرار دارد.
میانگین حقوق حقوقبگیران در پایان خردادماه امسال (کل برقراریها) معادل ۱۱ میلیون و ۲۷۵ هزار تومان بوده و این در حالیست که در پایان خردادماه سال گذشته این رقم معادل ۷ میلیون و ۹۴۲ هزارتومان بوده است و به عبارتی میانگین حقوق حقوقبگیران تا پایان خردادماه سال ۱۴۰۲ نسبت به زمان مشابه سال قبل به طور میانگین به میزان ۴۲ درصد افزایش داشته است. این افزایش عمدتا ناشی از اجرای طرح متناسبسازی حقوق بازنشستگان کشوری در پاییز ۱۳۹۹ و استمرار اجرای آن تا سال ۱۴۰۲ است.
همچنین بررسی میانگین حقوق حقوقبگیران در سال ۱۴۰۲ (برقراریهای جدید) نشان میدهد که میانگین اولین حقوق بازنشستگی معادل ۱۴ میلیون و ۷۱۹ هزار تومان و میانگین آخرین حقوق اشتغال معادل ۱۵ میلیون و ۴۲۱ هزار تومان بوده است.
توزیع حقوقبگیران به تفکیک مدرک تحصیلی در پایان خردادماه سال ۱۴۰۲ نیز نشان میدهد که از میان یک میلیون و ۶۳۹ هزار و ۱۶۷ نفر، ۲۴ هزار و ۱۵۵ نفر دارای مدرک دکترا، ۸۳ هزار و ۳۹ نفر دارای فوق لیسانس، ۴۷۶ هزار و ۴۸۱ نفر دارای لیسانس و مابقی دارای مدارک پایینتر تحصیلی بودهاند.