کمیته فنی پیگیری مطالبات صنفی بازنشستگان کشوری و لشکری نحوه محاسبه متناسبسازی از طریق آییننامه اصلاحی دولت را تشریح کرد.
متن اصلاحیه بند ۶ ماده ۱ آئین نامه اجرایی متناسب سازی در خصوص تعریف مابه التفاوت میگوید: «اختلاف رقم بین مبلغ حقوق بازنشستگی هر فرد با نود درصد (۹۰٪) میانگین حقوق و فوق العاده های مشمول کسور شاغلان مشابه و همطراز پس از کسر حق بیمه سهم فرد و مالیات بر درآمد با رعایت بند ( ث ) تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور».
به گفته این کمیته، ابتدا از حقوق و فوق العادههای مشمول کسور شاغلان مشابه و همتراز ، حق بیمه سهم فرد و مالیات بر درآمد که همان مالیات حقوق است کسر میکنند و دیگر کسورات از جمله جریمه ها، پرداختی وام و مساعده مورد نظر نیست. اما طبق قانون قرار براین است که ۹۰ درصد مابه التفاوت حقوق بازنشسته از حقوق و فوق العادههای مشمول کسور کارمند شاغل مشابه و همتراز طی مدت ۳ سال به بازنشسته پرداخت شود و در قانون اسمی از کسر حق بیمه و مالیات برده نشده است.
آنها تاکید کردند: چنانچه قرار براین باشد که برخلاف قانون و پس از کسر مالیات و حق بیمه شاغل ۹۰ درصد مابه التفاوت از حقوق بازنشسته مورد محاسبه قرار گیرد، ۹۰ درصد آن کسور کسر شده هم از حقوق بازنشسته کسر خواهد شد ، بدین معنی اگر از حقوق کارمند شاغل مبلغ ۱۵،۰۰۰،۰۰۰ ریال بعنوان مالیات و حق بیمه کسر شود، ۹۰ درصد آن ۱۵،۰۰۰،۰۰۰ هم از حقوق بازنشسته کسر و بقیه برای بازنشسته مورد محاسبه قرار خواهد گرفت . فرض می کنیم کارمند شاغلی که مشابه و همتراز بازنشسته است مبلغ ۲۵۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال حقوق و فوق العاده مشمول کسور دارد که ۹۰ درصد آن که مبلغ ۲۲۵،۰۰۰،۰۰۰ ریال است ظرف ۳ سال به بازنشسته پرداخت خواهد شد.
علی دهقان کیا، درباره آخرین وضعیت همسان سازی حقوق بازنشستگان خبر داد : در برنامه هفتم توسعه، سازمان تامین اجتماعی برای سایر سطوح موظف است همسان سازی را انجام دهد و از اول سال هم قابل اجرا است منتها به دلیل انتخابات مجلس یک عقب افتادگی به وجود آمد، اما با فشارهای سازمان و مدیران تامین اجتماعی مبلغ سه میلیون تومان برای حداقل بگیران و سایر سطوح واریز شد.افزایش حقوق حداقل بگیران باید براساس نرخ تورم باشد، اما هرساله میزان افزایش حقوق این گروه از بازنشستگان نسبت به تورم کمتر بوده، حداقل بگیران در حال حاضر یک سوم سبد معیشت خانوار دریافتی دارند و حداقل حقوق یک خانوار باید ۲۰ میلیون تومان باشد تا یک زندگی معمولی سپری شود.
رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران افزود: بررسی مصوبه دو فوریتی متناسب سازی حداقل بگیران با بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت جدید تداخل پیدا کرد و کار ما عقب افتاد، سازمان تامین اجتماعی خواستار این موضوع بود که تصمیمات گرفته شده برای سایر سطوح و حداقل بگیران باشد.
دهقان کیان در پاسخ به این سوال که علت عدم واریز مابه التفاوت حقوق تیر و مردادماه چیست، گفت: مبلغ ۳ میلیون تومان علی الحساب متناسب سازی با دستور نهاد ریاست جمهوری واریز شد، اما بعد از آن ما برای پرداخت دستوری نداریم و فقط لایحه دو فوریتی است که بایستی مجلس زودتر به آن رسیدگی کند.
براساس چارچوب متناسبسازی مستمری و مقرری سال ۱۴۰۳، «۶درصد به همراه یکمیلیون تومان مبلغ ثابت» به پایه مستمریهای اسفند (۱۴۰۲) بازنشستگان ارجمند صنعت نفت و در سقف ۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان افزوده شد.
متناسبسازی یادشده ۱۰.۵درصد مستمریهای حداقلی و ۱۰درصد میانگین مستمریها را افزایش میدهد، بنابراین امسال با احتساب افزایش ۲۰درصدی فروردین، نرخ افزایش مستمریها درمجموع بیش از ۳۰درصد شده است.
متناسبسازی مستمری بازنشستگان صنعت نفت، با مدنظر قرار دادن عدد ثابت در چارچوب رویکرد حمایتی بیشتر از مستمریهای حداقلی، اجرایی شده است.
صندوقهای بازنشستگی کارکنان صنعت نفت تعدیل و تعهدها را با رعایت قواعد بیمهای و تأمین بار مالی تضمینشده و بیننسلی عملیاتی میکند.
محمد کردی، رئیس کانون بازنشستگان کشوری استان البرز، با اشاره به اینکه طبق برنامه هفتم توسعه، همسانسازی حقوق بازنشستگان باید از ابتدای سال جاری بر اساس فرمول ۳۰-۳۰-۴۰ انجام شود، اظهار داشت: متأسفانه تأخیر در تدوین آییننامه اجرایی باعث شده است که بازنشستگان برای سه ماهه فروردین، اردیبهشت و خرداد مجموعاً سه میلیون تومان به عنوان علیالحساب دریافت کنند. قرار بود مابقی حقوق با تدوین آییننامه اجرایی و صدور احکام جدید به بازنشستگان پرداخت شود، اما تا کنون هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.
گفتنی است مبلغ علی الحساب همسان سازی حقوق بازنشستگان برای برخی افراد واریز شده است. برای عده ای نیز این مبلغ تا سقف سه میلیون تومان و برای عده ای دیگر کمتر از سه میلیون تومان پرداخت شده است.
از زمانی که خبر واریز مبلغ علیالحساب متناسبسازی حقوق بازنشستگان کشوری اعلام شد، احساس ناامیدی در میان بازنشستگان تأمین اجتماعی به وجود آمد. هرچند این مبلغ یک میلیون تومان است و نمیتواند مشکلات بازنشستگان را حل کند، اما بازنشستگان کارگری از دریافت این مبلغ نیز بیبهره ماندهاند.
همسان سازی حقوق یا یکسان سازی دریافتی بازنشستگان از دهه ۸۰ میان گروههای مختلف مطرح شده است. هدف این طرح کاهش تفاوتهای قابل توجه میان دریافتی بازنشستگان و شاغلان و هم سطح کردن حقوق آنها با سطح شاغلان و تورم کشور بوده است.در نشست علنی مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۳۰ آبان ماه ۱۴۰۲، نمایندگان در جریان بررسی جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه، با بند الحاقی (یک) ماده ۲۹ این لایحه درباره همسانسازی حقوق بازنشستگان موافقت کردند. این بند با ۲۰۲ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۶ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۴ نماینده حاضر در جلسه به تصویب رسید.
محمد اسدی، رئیس کانون بازنشستگان، اظهار داشت: بار دیگر میان بازنشستگان تامین اجتماعی و بازنشستگان لشگری و کشوری تبعیض قائل شدهاند. مبلغ یک میلیون تومان مربوط به همسان سازی بازنشستگان تأمین اجتماعی هنوز واریز نشده است، در حالی که این مبلغ برای بازنشستگان کشوری و لشگری پرداخت شده است.
اسدی در ادامه میافزاید: سازمان تأمین اجتماعی با پشتوانه صندوقهایی که ۳۰ سال بیمه شدگانش حق بیمه به آن واریز کردند امروز از پرداخت مبلغ همسانسازی ناتوان است.
او تأکید میکند ناتوانی سازمان تأمین اجتماعی در پرداخت مبالغ همسانسازی به بهانه عدم تأمین منابع مالی است.
اسدی اضافه کرد: ضعف مدیریت درادوار گذشته باعث شده که امروز بزرگترین صندوق بازنشستگی کشور با ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بیمه شده از پرداخت ماهانه یک میلیون تومان برای همسانسازی ناتوان باشد.
رئیس کانون بازنشستگان گفت: همین مبلغ اندک یک میلیون تومان هم به بسیاری از بازنشستگان تعلق نمیگیرد. چرا که در اجرای قانون همسانسازی بر اساس مصوبات مقرر گردید مبلغ همسانسازی برای حداقل بگیران اجرا شود.
محمد اسدی رئیس کانون بازنشستگان از اصلاح این مصوبه خبر داد و گفت: با اجرای این قانون انتقادات زیادی از سوی غیر حداقل بگیران مطرح شد که بر اساس تلاشهای صورت گرفته در برنامه هفتم توسعه با ارائه یک طرح دو فوریتی قانون ملزم با اتصال غیر حداقل بگیران به قانون همسان سازی شده است.
این فعال بازنشستگان ادامه داد: درباره جزئیات اجرای این قانون مقرر گردید ۱۰ درصد پایه حق غیر حداقل بگیران در پرداخت همسان سازی در نظر گرفته شود.
او با اشاره به اینکه تبعیض در میان بازنشستگان کشوری- لشگری و تأمین اجتماعی بسیار مشهود است گفت: متأسفانه ما بازنشستگان نمیدانیم پرداخت همسانسازی تأمین اجتماعی وظیفه چه ارگانی است، مگر سازمان تأمین اجتماعی مستقل نیست و صندوق در اختیار او نیست.
اسدی تأکید کرد: صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی موظف است به بازنشستگان و تأخیر در پرداختها همسانسازی پاسخگو باشد.
صحبتهای رئیس کانون بازنشستگان میتواند نویدبخش این باشد که مرحله دوم همسانسازی حقوق بازنشستگان از سوی سازمان تأمین اجتماعی در راه است.