افراد با داشتن ۲۰ سال سابقه متوالی و یا ۲۳ سال و ۴ ماه سابقه کار متناوب در کارهای سخت و زیان آور بدون شرط سنی، بازنشسته میشوند.
در بخشنامه جدید وزارت کار آمده است، در رابطه کارگری و کارفرمایی مشمولان قانون کار، در صورتی که اختلافی در خصوص پرداخت چهار درصد حق بیمه مشاغل سخت و زیان آور بهوجود آید، کارگر باید علیه پیمانکار دادخواست تنظیم نماید.
مطابق نامه احمدرضا پرنده، مدیرکل بازرسی کار خطاب به رئیس مرکز فضای اطلاعات و امنیت فضای مجازی، سامانه مشاغل سخت و زیان آور به مدت ۱۰ روز قطع بود و این موضوع باعث اعتراض بسیاری از مراجعه کنندگان و کارگران شده بود.
کارهای سخت و زیان آور کارهایی هستند که دارای دو ویژگی سخت بودن و زیان آورد بودن هستند. جسم و روح انسانی طوری آفریده شده که در یک محدوده خاصی از شرایط توانایی کار بهینه را دارد.
کارهای سخت و زیان آور موضوع ماده ۵۲ قانون کار که با محوریت کاهش ساعات کار است که مقرر کرده در کارهای سخت و زیان آور ساعات کار نباید از ۳۶ ساعت در هفته تجاوز نماید در حالی که در کارهای عادی ساعات کار ۴۴ ساعت در هفته است.
در ماده ۶۱ قانون کار ارجاع کار اضافی در کارهای سخت و زیان آور ممنوع شده است.
در ماده ۶۵ قانون کار مرخصی کارگران شاغل در کارهای سخت و زیان آور ۵ هفته تعیین شده که حتی الامکان در دو نوبت و پایان هر شش ماه صورت پذیرد. در حالی که ماده ۶۴قانون کار مرخصی کارهای عادی را ۲۶ روز کاری تعیین کرده است.
کارهای سخت و زیان آور در قانون تامین اجتماعی
کارهای سخت و زیان آور موضوع ماده ۷۶قانون تامین اجتماعی حمایتهایی از کارگران شاغل در کارهای سخت و زیان آور اعمال نموده که شاغلان در کارهای سخت و زیان آور پیش از موعد بازنشسته شوند.
در بتد الف از تبصره ۲ماده ۷۶قانون تامین اجتماعی ضمن تعریف کارهای سخت و زیان آور کارفرما را به کاهش و حذف عوامل زیان آور نموده است و در ادامه و بند ب از همان قانون عنوان نموده چنانچه افرادی که ۲۰سال سابقه کار متوالی و یا ۲۵سال سابه کار متناوب در کارهای سخت و زیان آور را داشته و حق بیمه سابقه مزبور واری شده باشد میتوانند تقاضای بازنشستگی نمایند. سوابق کار در کارهای سخت و زیان آور ۱و نیم برابر محاسبه خواهد شد. این حمایت منجر به بازنشستگی پیش از موعد کارگران در کارهای سخت و زیان آور میشود.
شرایط بازنشستگی در کارهای سخت و زیان آور
داشتن ۲۰ سال سابقه متوالی و یا ۲۳ سال و ۴ ماه سابقه کار متناوب در کارهای سخت و زیان آور بدون شرط سنی.
محاسبه سابقه بیمه و تطبیق دادن با شرایط زیر
سابقه کار کل = (سابقه کار در کارهای سخت و زیان آور ضرب در ۱ و نیم) + (سابقه کار عادی)
الف) شرایط بازنشستگی برای مردان:
۱- داشتن ۵۰ سال سن و ۳۰ سال سابقه.
۲-داشتن ۶۰ سال سن و ۲۰ سال سابقه.
۳-داشتن ۳۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه بدون شرط سنی.
ب) شرایط بازنشستگی برای زنان:
۱-داشتن ۴۵ سال سن و ۳۰ سال سابقه.
۲-داشتن ۵۵ سال سن و ۲۰ سال سابقه.
۳-داشتن ۳۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه بدون شرط سنی.
۴- داشتن۲۰ سال سابقه کار و ۴۲ سال سن، با ۲۰ روز حقوق بازنشسته میشوند.
افراد چنانچه یکی از شرایط فوق را داشته باشند میتوانند با تکمیل فرم الف تقاضای بازنشستگی مشاغل سخت و زیان آور خود را به اداره کال محل تسلیم نمایند.
اما اخیراً بخشنامه جدیدی از سوی معاونت روابط کار ابلاغ شده است در این بخشنامه آمده است در رابطه کارگری و کارفرمایی مشمول قانون کار بین کارگر و پیمانکار، در صورتی که اختلافی درخصوص پرداخت چهار درصد حق بیمه مشاغل سخت و زیان آور بهوجود آید، کارگر باید علیه پیمانکار دادخواست تنظیم نماید.