۲ سال و نیم پس از آغاز اجرای کالابرگ الکترونیکی، تعیین تکلیف نحوه ادامه این طرح به یک مسئله تبدیل شده است. طبق اعلام، قرار است از این پس در بازههای زمانی مشخص، قیمت کالاهای مشمول کالابرگ برای خانوارهای مشمول ثابت بماند. این موضوع از آن جایی که یارانه ارز ترجیحی به کالاهای اساسی پرداخت شده، اما قیمت این کالاها با افزایش قیمت ارز بالا رفته، اهمیت بیشتری یافته است. جزئیات خبرها و گزارشها حاکی از آن است که جلسات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و نشستهای مشترک با نمایندگان مجلس، از یکسو وعده «تغییر مدل» و «تثبیت قیمت کالاهای اساسی» را میدهند و از سوی دیگر، از تداوم ابهام در دهکبندی، منابع مالی و آثار تورمی این سیاست خبر میرسد. با اینکه اجرای مرحله پنجم کالابرگ از آبانماه اعلام شده، هنوز نوع کالاها، شبکه توزیع و میزان اعتبار تخصیصی مشخص نیست.
ابهام در مسیر آینده
بهرغم آن که دولت وعده داده «مدل جدید کالابرگ» جایگزین سیاست ارز ترجیحی شود، هنوز پاسخ روشنی درباره سه پرسش اصلی وجود ندارد:
۱. منابع پایدار طرح از کجا تأمین خواهد شد؟
۲. دهکهای مشمول بر چه مبنایی تعیین میشوند؟
۳. چگونه قرار است قیمت کالاها در بازهای چندماهه تثبیت شود؟
در غیاب پاسخ به این پرسشها، هر گونه اجرای عجولانه میتواند پیامدهایی مشابه تجربه حذف ارز ترجیحی در سال ۱۴۰۱ داشته باشد؛ یعنی جهش قیمتی و فشار بر معیشت دهکهای پایین.
درمجموع طرح کالابرگ که از ابتدا قرار بود ابزار عدالت غذایی و کنترل تورم باشد، اکنون در کش و قوس سیاستگذاری بین دولت و مجلس قرار گرفته است. دولت بر ضرورت اصلاح مدل و تثبیت قیمت تأکید دارد، مجلس بر شفافیت و اجرای بیدرنگ قانون پافشاری میکند؛ و در این میان، مردم همچنان منتظرند بدانند سهم واقعیشان از این سیاست چیست.
تا زمانی که دهکبندیها شفاف نشود، منابع مالی پایدار تأمین نگردد و مدل اجرایی مشخص نباشد، کالابرگ همچنان در پیچ ابهام باقی خواهد ماند؛ طرحی که قرار بود «سفره مردم» را تقویت کند، اما اکنون خود درگیر چانهزنی میان نهادهای تصمیمگیر است.


حذف یارانه سه دهک درآمدی بالای جامعه استارت خورد
یارانه بگیران چه خودروهایی دارند؟ + جدول متوسط هزینه خانوار از دهک یک تا ۹
جزئیات مهم از طرح جدید کالابرگ / آبان منتظر تغییرات بزرگ باشید
امسال چند نفر وام ازدواج و فرزندآوری گرفتند؟