در پی درگذشت هر فرد، اموال و دارایی های او به عنوان ارث به بازماندگانش تعلق می گیرد. پس از طی مراحل قانونی، هر یک از وراث طبق سهم الارث خود میتواند اموال را تصاحب کند. اما موضوع فقط به اموال و داراییها ختم نمیشود. برخی افراد که پیش از فوت حقوق بگیر بوده اند، حقوقی نیز برای بازماندگان خود به جای می گذارند که پس از فوتشان نیز همچنان پرداخت می شود.
حقوق شامل مستمری بازنشستگی، حقوق کارمندی و … می شود که به بازماندگان واجد شرایط طبق قوانین مربوطه پرداخت میشود. در پی فوت هر شخص، حقوق و تعهدات او به بازماندگانش منتقل می شود. شرایط و مدارک مورد نیاز برای دریافت حقوق بازماندگان، بسته به نوع شغل و سازمان مربوطه متفاوت است.
حقوق متوفیان به چه کسانی تعلق میگیرد؟
همسر دائمی: طبق قانون، همسر دائمی متوفی از حقوق وظیفه یا مستمری وی برخوردار است. حتی اگر بعدا دوباره ازدواج کند، این حقوق به او تعلق خواهد گرفت.
شوهر متوفی: در شرایطی خاص، شوهر متوفی نیز می تواند از مستمری همسر خود بهره مند شود. به عنوان مثال، اگر شوهر در زمان فوت همسر تحت تکفل او بوده یا از کار افتاده باشد.
فرزندان ذکور: تا سن 20 سالگی یا در صورت معلولیت و از کار افتادگی، می توانند مستمری دریافت کنند.
فرزندان اناث: تا زمانی که ازدواج نکرده و شاغل نباشند، مستمری به آنها تعلق می گیرد.
فرزند خوانده: فرزند خوانده ها در حکم فرزند حقیقی هستند و از تمام حقوق و مزایای مربوط به ارث و حقوق بازماندگان بهره مند می شوند.
پدر و مادر: اگر پدر و مادر متوفی تحت تکفل او باشند و از کار افتاده یا مسن باشند، می توانند مستمری فرزند خود را دریافت کنند.
حقوق بازنشستگی زن فوت شده از آن موضوعاتی است که بسیار چالشبرانگیز است. این مورد از آن موضوعاتی است که پیرامون آن بسیاری از خانوادههای متوفی سوال میپرسند.
زمانی که زنی فوت میکند و حقوق بازنشستگی داشته باشد، این حقوق بین وراث وی تقسیم میشود.
یکی از افرادی که از حقوق زن بهرهمند میشود، همسر زن متوفی است. در شرایطی این حقوق به همسر متوفی میرسد که سن وی بیشتر از ۶۰ سال یا ازکارافتاده باشد و تحت پوشش تأمین اجتماعی باشد.
پدر و مادر متوفی نیز از جمله کسانی هستند که از حقوق بهرهمند میشوند البته اگر مادر بیشتر از ۵۵ سال و پدر بیشتر از ۶۰ سال داشته باشد.
فرزند دختر و پسر خانم در صورتی مشمول میشوند که سن آنها کمتر از ۱۸ سال بوده یا گواهی اشتغال به تحصیل داشته باشند.
حقوق بازنشستگی زن فوت شده به چه افرادی تعلق میگیرد؟
بنابراین، انحصاروراثت حقوق بازنشستگی بین دختر و پسر، همسر، پدر و مادر متوفی تقسیم میشود. سهم هر کدام از این افراد نسبت به یکدیگر کاملاً متفاوت است.
فرزند دختر متوفی تا زمانی که ازدواجنکرده باشد یا شاغل نشود، میتواند از حقوق بازنشستگی مادر خود بهرهمند شود. فرزند پسر تا ۲۰ سالگی حق دریافت این مستمری را دارد مگر در شرایطی باشد که گواهی اشتغال به تحصیل بگیرد در این صورت تا سن ۲۵ سالگی مستمری دریافت میکند.
مدارک موردنیاز برای انحصاروراثت حقوق بازنشستگی زن فوت شده
شناسنامه و کارت ملی وراث
سند ازدواج (در صورت تاهل)
استشهادیه انحصاروراثت
گواهی فوت
اسناد مربوط به بیمه متوفی
گواهی رشد فرزندان (در صورت نیاز)
گواهی اشتغال به تحصیل (در صورت تحصیل فرزندان)
افرادی پس از فوت اگر دارایی داشته باشند، بین ورثه تقسیم میشود. یکی از داراییها حقوق بازنشستگی متوفی است.
فرزنـدان اناث در صـورت نداشتن شغل یا شوهر و فرزندان ذکور تا سن بیست سالگی و بعد از آن منحصراً در صورتی که معلول از کار افتاده نیازمند باشند یا اشتغال به تحصیلات دانشگاهی داشته باشند، حسب مورد از کمک هزینه اولاد، بیمه و مستمری بازماندگان یا حقوق وظیفه والدین خود برخوردار میشوند.
عدم اشتغال به کار فرزندان بیمه شده متوفی برای بهره مندی از مزایای مستمری مربوطه از ضروریات است. دریافت مستمری فرزندان بازمانده همزمان با اشتغال و بیمه پردازی آنان ممنوع است و سازمان تامین اجتماعی برای جلوگیری از تضییع حقوق بیمه شدگان و مستمری بگیران، شرایط احراز برخورداری فرزندان بازمانده از مستمری را بررسی و پس از تایید احراز شرایط قانونی نسبت به پرداخت مستمری به این گروه از افراد اقدام می کند.
بنابراین دختران بازمانده تا زمانی که همسر و شغلی نداشته باشند، میتوانند مستمری بیمهشده یا مستمریبگیر مرحوم را دریافت کنند. لازم است که این گروه از مستمریبگیران (دختران بازمانده) سالیانه به بخش مربوط به مستمریبگیران در سامانه خدمات غیرحضوری تامین اجتماعی مراجعه و فرم تعهدنامه فرزندان اناث را تکمیل و مشخصات و نشانی خود را در این فرم قید کنند و متعهد شوند که به سبب نداشتن همسر و شغل شرایط دریافت مستمری را دارند تا پرداخت مستمری آنها ادامه داشته باشد.