محمد بهرامی سیف آبادی، نماینده بویر احمد و دنا و نایب رئیس دوم کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درباره طرح تخصیص بنزین به هر کد ملی در راستای جلوگیری از اعطای یارانه پنهان انرژی و جلوگیری از بروز ناترازی بنزین اظهار کرد: «بنزین به عنوان یک سرمایه ملی، تحت یارانههای سنگینی از سوی دولت قرار دارد و قیمت تمام شده آن بسیار بیشتر از مبلغی است که مردم پرداخت میکنند. این سرمایه ملی باید به صورت عادلانه میان همه مردم توزیع شود، اما در حال حاضر چنین نیست؛ چرا که برخی افراد چندین خودرو دارند و از سهم بیشتری از یارانه بنزین بهرهمند میشوند، در حالی که بسیاری از مردم حتی یک خودرو هم ندارند.»
وی با اشاره به مزایای طرح تخصیص بنزین به هر کد ملی افزود: «این طرح میتواند عدالت در توزیع بنزین را بهبود ببخشد. در حال حاضر، افراد زیادی هستند که خودروی شخصی ندارند و از سهمیه بنزین استفاده نمیکنند، در حالی که افرادی با چندین خودرو از سهمیه بیشتری بهرهمند میشوند. این مسئله به معنای نابرابری در بهرهمندی از یارانههای سوخت است. تخصیص بنزین به هر کد ملی میتواند این نابرابری را کاهش داده و توزیع عادلانهتری را میان مردم برقرار کند.»
بهرامی همچنین به چالشهای موجود در سیستم حملونقل کشور و نقش آن در افزایش مصرف سوخت اشاره کرد و گفت: «یکی از دلایل اصلی مصرف بالای بنزین در کشور، تنوع کم در سوختهای مورد استفاده در حملونقل و وجود خودروهای فرسوده است.
نماینده بویر احمد و دنا در مجلس ادامه داد: متأسفانه، این خودروها هنوز از چرخه خارج نشدهاند و مصرف سوخت آنها بسیار بالاست. این خودروها به طور متوسط ۱۰ تا ۱۴ لیتر بنزین در هر ۱۰۰ کیلومتر مصرف میکنند که بسیار زیاد است. باید به این موضوع توجه ویژهای شود و برنامهای برای خروج خودروهای فرسوده از چرخه حملونقل تدوین شود.»
وی همچنین به مسئله قاچاق سوخت به کشورهای همسایه اشاره کرد و بیان کرد: «قیمت پایین سوخت در کشور، یکی از عوامل اصلی قاچاق آن به کشورهای همسایه است. علاوه بر بنزین، نفت گاز نیز به قیمتهای بسیار پایین قاچاق میشود. این مسئله نه تنها به اقتصاد کشور ضربه میزند، بلکه باعث افزایش مصرف سوخت و هدررفت منابع ملی میشود. اگر ما بتوانیم مصرف سوخت را مدیریت کنیم و تولید مازاد را صادر کنیم، میتوانیم منابع مالی کشور را افزایش دهیم.»
در پایان، بهرامی بر ضرورت همکاری دولت و مجلس برای اجرای این طرح تأکید کرد و گفت: «دولت و مجلس باید با همکاری یکدیگر راهکاری برای مدیریت مصرف سوخت و تحقق عدالت اجتماعی ارائه دهند. این مسئله بسیار حیاتی است و اگر به درستی پیگیری نشود، ممکن است خسارتهای جبرانناپذیری به اقتصاد کشور وارد شود. از این رو، اجرای طرح تخصیص بنزین به هر کد ملی باید بهصورت جدی مورد توجه قرار گیرد و بهزودی عملیاتی شود.»
وحید احمدی، نماینده مجلس شورای اسلامی در خصوص این موضوع که به گفته رئیس جمهور افزایش قیمت بنزین را در دولت چهاردهم نخواهیم داشت، اما بنزین به صورت سهمیه در اختیار افراد قرار میگیرد، تصریح کرد: به نظر من، اگر دولت بتواند در چارچوب طرح مدونی متناسب با عدالت اجتماعی سهم هر کسی از بنزین یارانهای اختصاص دهد، اتفاقات خوبی رخ میدهد. در این چارچوب، هر فرد صرف نظر از اینکه وسیله نقلیه دارد یا خیر، از سهمیه بنزین بهره میبرد.
وی ادامه داد: در طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر به جای اینکه بنزین را به ازای هر خودرو اختصاص دهیم، به هر فرد میزانی از بنزین یارانهای تعلق میگیرد. افرادی که بیشتر از این سهمیه، مصرف بنزین دارند، باید آن را از بازار آزاد تهیه کنند. کسانی که بنزین اضافه دارند، میتوانند آن را در این بازار آزاد به فروش برسانند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: اختصاص سهمیه بنزین به نفر به عدالت نزدیک است. در شرایط فعلی، کسانی که بیشترین امکانات را دارند، از بنزین یارانهای بیشتری استفاده میکنند. اما کسانی که خودرو ندارند، از یارانه بنزین بی نصیب هستند. در صورتی که دولت بتواند برنامه مناسب و واقعی در زمینه اختصاص سهمیه بنزین به نفر داشته باشد و آن را اجرایی کند، عدالت بیشتری در حوزه توزیع یارانههای بنزین شاهد خواهیم بود.
احمدی گفت: در طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر، افراد به تناسب دارایی و مصرفی که دارند، هزینه آن را میپردازند و اقشار ضعیف نیز از این یارانه بیشتر بهره میبرند. در این شرایط، اندک اندک افرادی که مصارف بالایی دارند، آن را به قیمت واقعی میخرند و از این نظر نیز کنترل مصرفی صورت میگیرد.
وی ادامه داد: اختصاص سهمیه بنزین به نفر، نه تنها به لحاظ عدالت اجتماعی برایمان مزیت دارد، از نظر کنترل مصرف نیز به نفع کشور است. وقتی افراد بدانند تنها میزان مشخصی بنزین یارانهای در اختیار دارند و بیشتر از این میزان را باید با قیمت آزاد تهیه کنند، قطعاً به کنترل مصرف خودشان میپردازند.
عضو مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: افراد در راستای مدیریت مصرف بنزین خود احتمالاً به فکر استفاده از وسایل نقلیه عمومی میافتند. به این ترتیب، مشکل خودروهای تک سرنشین و هدررفتن بنزین نیز حل و فصل میشود. در این شرایط، نیاز است همزمان با اعمال روش اختصاص سهمیه بنزین به نفر به گسترش ناوگان حمل و نقل عمومی بپردازیم تا زمینه برای استفاده حداکثری از آن به وجود بیاید.
احمدی گفت: در طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر، یک بازار ثانویه ایجاد میشود و افراد میتوانند در این بازار به خرید و فروش بنزین بپردازند. در این بازار، قیمت بنزین واقعی میشود. در حال حاضر، قیمت یک بطری آب معدنی چند برابر یک لیتر بنزین است، در این شرایط، بدیهی است که افراد هیچ کنترلی بر روی میزان مصرفشان ندارد. اما وقتی قیمتها واقعی شود، افراد به مدیریت مصرف میپردازند.
وی ادامه داد: در نهایت با توجه به اینکه اعطای سهمیه بنزین به نفر موجب کاهش مصرف خودروهای تکسرنشین شود و همچنین قاچاق سوخت را نیز به حداقل میرساند؛ بنابراین بنزین به نفر به نفع کلیت کشور است و منافع ما را تأمین میکند. بنابراین، نیاز است دولت چهاردهم برنامه مدونی در زمینه اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر برای حل معضل ناترازی و توزیع عادلانه بنزین داشته باشد.
احمدی گفت: دولت باید در کنار اعمال روش اختصاص سهمیه بنزین به نفر، در راستای بهبود فرهنگ مصرف نیز گام بردارد.