سازمان برنامه و بودجه در نامهای به دستگاههای اجرایی کشور، خواستار ارائه اطلاعات بازنشستگان ۱۴۰۲ شد.
در این نامه از دستگاهها خواسته شده اطلاعات کامل بازنشستگان و میزان مطالبات آنها را اطلاع دهند.
با این حال، هنوز مشخص نیست که پاداش پایان خدمت بازنشستگان ۱۴۰۲ دقیقاً چه تاریخی واریز میشود؛ خواسته بازنشستگان واریز این معوقات قبل از پایان سال است. برای نمونه، بازنشستگان فرهنگی ۱۴۰۲ که هنوز ۶۰ درصد از پاداش پایان خدمت خود را نگرفتهاند، ۱۶ ماه است در انتظار دریافت مطالبات خود هستند و نسبت به کاهش ارزش آن نگران هستند.
متناسب سازی حقوق بازنشستگان
نمایندگان مجلس به منظور تأمین بهموقع اعتبارات اجتنابناپذیر پرداخت متناسبسازی حقوق بازنشستگان دولت و بررسی و پرداخت مطالبات بازنشستگان فرهنگی ۱۴۰۰ به دولت اجازه دادند در سقف نهصد و پنجاه هزار میلیارد(۹۵۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰)ریال نسبت به جابهجایی اعتبار هریک از ردیفها به استثنای ردیفهای مربوط به طرحهای تملک داراییهای سرمایهای، برای تأمین موارد مذکور اقدام کند.
نمایندگان در جریان بررسی موارد ارجاعی لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ از شورای نگهبان، با اصلاح بند (ت) تبصره پنج ماده واحده این موافقت کردند.
بند اصلاحی به شرح زیر است؛
تمامی صندوقهای بازنشستگی از جمله صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان تأمین اجتماعی، سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و سایر صندوقهای وابسته به دستگاههای اجرائی مکلفند اطلاعات صندوق و شرکتهای تابعه و وابسته که در آن دارای سهام کنترلی میباشند، بهصورت سه ماه یکبار در سامانه جامع بودجه مستقر در سازمان برنامه و بودجه کشور ثبت نمایند. سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است شیوهنامه اجرائی نحوه ثبت اطلاعات را حداکثر تا پایان خردادماه سال ۱۴۰۴ ابلاغ نماید.
همچنین نمایندگان با اصلاح بند الحاقی ۳ تبصره پنج ماده واحده لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ موافقت کردند که به شرح زیر اصلاح شد؛
به منظور تأمین بهموقع اعتبارات اجتنابناپذیر پرداخت متناسبسازی حقوق بازنشستگان دولت و بررسی و پرداخت مطالبات بازنشستگان فرهنگی ۳۱/ ۶/ ۱۴۰۰ تا تاریخ ۳۰/ ۱۱/ ۱۴۰۰ براساس جزء(۱) بند(ر) ماده(۲۸) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت، مشابه سایرین، به دولت اجازه داده میشود در سقف نهصد و پنجاه هزار میلیارد(۹۵۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰)ریال نسبت به جابهجایی اعتبار هریک از ردیفها به استثنای ردیفهای مربوط به طرحهای تملک داراییهای سرمایهای، برای تأمین موارد مذکور اقدام نماید.
در ادامه نمایندگان در جریان بررسی موارد ارجاعی لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ از شورای نگهبان، با اصلاح بند الحاقی ۴ تبصره پنج ماده واحده این موافقت کردند.
بند اصلاحی به شرح زیر است؛
بند (ر) تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور در سال ۱۴۰۴ تنفیذ میگردد.
عیدی بازنشستگان
با رسیدن ماههای پایانی سال، زمزمهها و حرف و حدیثها در میان شاغلین و بازنشستگان پیرامون مبلغ عیدیشان و زمان پرداخت آن داغ میشود. علاوه بر شاغلان کشوری و بخش خصوصی و نیروهای ذیل صندوق کشوری و تامین اجتماعی که هرکدام به نحو متفاوتی عیدی دریافت میکنند، بازنشستگان کشوری و تامین اجتماعی نیز همهساله منتظر واریز هرچه سریعتر این مبلغ و افزایش آن هستند، اما بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی که در دوران اشتغال خود مشمول قانون کار بودند، نسبت متفاوتی را با عیدی پایان سال پیدا میکنند.
عمده بازنشستگان کارگری سازمان تامین اجتماعی به دلیل آنکه در دوران اشتغال خود همواره مجموع دو پایه حقوق خود را بهعنوان عیدی دریافت میکردند، در زمان بازنشستگی با فرا رسیدن ایام منتهی به عید نوروز و دریافت عیدی مطابق با فرمول عیدی کارمندان، مقداری دچار سرخوردگی میشوند؛ به ویژه اینکه مبلغ دریافتی حقوق مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی عمدتاً پایین است و سایر سطوحهای آن نیز در اکثریت موارد چیزی کمتر از نصف خط فقر محاسبه شده در شهرهاست، باعث میشود تا احساس ناخرسندی در میان بازنشستگان تامین اجتماعی بهوجود آید.
در سال ۱۴۰۲ عیدی بازنشستگان کشوری در روز ۲۰ بهمن و قبل از واریز حقوق بهمنماه به حساب آنان واریز شد ولی واریز عیدی بازنشستگان تامین اجتماعی تا نیمه اسفندماه به تعویق افتاد. از آنجا که فرمول بازنشستگان دولت و کارکنان آن درباره عیدی معادل «نصف پایه حقوق» است، لذا دریافت این مبلغ عیدی برای کارگرانی که سالها دوبرابر حقوق پایه خود را بهعنوان عیدی قانونی دریافت میکردند، سخت و دشوار است. به همین جهت پرداخت عیدی مطابق با قانون کار به بازنشستگان تامین اجتماعی، سالها یکی از مطالبات بازنشستگان تامین اجتماعی بوده است.
از آنجا که ۷۰ درصد بازنشستگان این سازمان عمدتاً افرادی هستند که «حداقل بگیر» محسوب شده و دریافت عیدی برای کسانی که حقوقی کمتر از ۱۰ میلیون تومان دریافت میکنند، با فرمول بازنشستگان و شاغلین دستگاههای دولتی، برایشان دشوار است. در مقابل اما قوانین و اصول چیز دیگری میگویند و ناچار بازنشستگان را نیز تابع همان قوانین میکنند.
حسین حبیبی (عضو هیات مدیره کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار کشور) در این رابطه اظهار میکند: واقعیت این است که طبق قانون کار عیدی کارگران دوبرابر یک پایه حقوق دریافتی همان سال است، اما این تنها مربوط به کارگران شاغل است و بازنشستگان از قانون تامین اجتماعی تبعیت میکنند.
وی افزود: تنها چند ماده از قانون تامین اجتماعی مثل ماده ۹۶ و ۱۱۱ از قانون کار تبعیت میکند و مابقی قوانین تامین اجتماعی ربطی به قانون کار ندارند. لذا عیدی مستمریبگیران بازنشسته در این قانون، شرایط خاص خودش را دارد که مجزا از شرایط خاص پرداخت عیدی کارگران است. یعنی مانند کارکنان دستگاههای کشوری و بازنشستگان دولت، عیدی بازنشستگان کارگری تامین اجتماعی نیز پرداخت میشود.