محمد باغستانی، مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی، با اشاره به الکترونیکی شدن انتقال سهام متوفیان اظهار داشت: بالغ بر ٣ میلیون و ٧٠٠ هزار متوفی دارای سهام عدالت هستند که برای تعیین تکلیف انتقال این سهام به وراث آبان ماه سال گذشته سامانه میراث را راه اندازی کردیم که این سامانه مختص انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث بوده و عموم این سامانه عموم وراث متوفیان دارای سهام را پوشش نمیداد. اما در حال حاضر این سامانه کلیه سهامداران بازار سرمایه تعمیم داده شد که متوفیانی دارند که به دنبال تقسیم سهم الارث هستند.
وی تاکید کرد: البته انتقال سهام عدالت همچنان همان فرایند گذشته را با مراجعه احدی از وراث به دفاتر کارگزاریها و شعب منتخب بانکها صورت میگیرد.
مدیر عامل شرکت سمات گفت: این روش الکترونیکی شدن سهام عدالت مشغول آن دسته از متوفیان سهامدار میشود که دارایی غیر از سهام عدالت دارند. ورثهای که میخواهند سهام عدالت متوفی را تقسیم کنند همچنان باید برای تشکیل پرونده به دفاتر کارگزاریها و شعب منتخب بانکها مراجعه حضوری داشته باشند.
باغستانی درباره روند انتقال سهام الکترونیکی از متوفی به وراث گفت: تعداد متوفیان سهامدار بسیار زیاد و پروسه انتقال سهام به وراث بسیار پیچیده است، در درگاه یکپارچه ذینفعان به نحوی فرایند را به صورت الکترونیکی انجام دادیم که تمامی مدارک با ورود احدی از وراث که سجامی شده باشند به صورت الکترونیکی بارگذاری میشود و در این فرایند پروسه ٣٠ روزه به کمتر از دو روز کاهش پیدا میکند.
وی تاکید کرد: نیازی به اقدام تمام وراث نیست و احدی از وراث باید سجامی باشد و فقط مدارک شناسی و انحصار وراثت و مدارک مالیاتی باید بارگذاری شود و نیازی به وکالتنامه نیست و جزییات مدارک در درگاه یکپارچه ذینفعان و سامانه سامت ثبت شدهاست، اما نیازی به هیچ مراجعه حضوری نیست و از منزل میتوانند انتقال سهام متوفی را انجام دهند. اگر نقصی هم در مدارک دیده شود به دلیل ارتباط مستمر با افراد سریعا نقص مدرک را اطلاع داد.
وی درباره تقسیم سهام متوفی بین وراث ادامه داد: تقسیم سهام هم مبتنی بر انحصار وراثت رسمی کشور است که یا توسط داده یا شورای اختلاف صادر میشود و طبق آن تقسیم سهام صورت میگیرد.
مدیرعامل سمات همچنین درباره پرداخت سود سهام عدالت متوفیان به وراث گفت: سود سهام عدالت متوفیان مورد محاسبه قرار داده و برای وراثی که پرونده تشکیل دادهاند در اولین مرحله پرداخت سود سهام عدالت سود متوفی هم برای آنها واریز میشود که این سود مشمول سود سال ٩٨ تا به امروز میشود.
۲۰ ماه از بسته شدن حسابهای مالی شرکتها در سال مالی منتهی به ۱۴۰۱ میگذرد و هنوز سود سهام عدالت آن سال به طور کامل به حساب دارندگان سهام عدالت واریز نشده است. بخشی از سود سهام عدالت سال ۱۴۰۱ طی دو مرحله در سال ۱۴۰۲ واریز شد و طبق وعدهها قرار بود باقیمانده آن در خرداد ۱۴۰۳ واریز شود که با گذشت ماهها هنوز این اتفاق نیفتاده است.
در تابستان امسال اعلام شد که شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه که متولی وصول و واریز سود سهام عدالت است موفق به وصول سود سهام عدالت چند شرکت نشده و در ابتدای پاییز اعلام شد تعداد شرکتهایی که سود سهام عدالت ۱۴۰۱ را به حساب شرکت سپردهگذاری مرکزی واریز نکردهاند به یک شرکت رسیده و مبلغ ۲۴.۵ هزار میلیارد تومان سود سهام عدالت وصول شده است. شرکت مپنا که عامل به تأخیر افتادن واریز سود سهام عدالت است چندی پیش خبر داد که ۱۰۰ میلیارد از بدهی خود را پرداخت کرده و مابقی آن را تا پایان سال ۱۴۰۳ به حساب شرکت سپردهگذاری مرکزی واریز خواهد کرد.
با توجه به اینکه شرکت مپنا وعدهای در خصوص تسویه قریب الوقوع بدهی خود نداده است انتظار میرود که شرکت سپردهگذاری مرکزی مبلغ ۲۴.۶ هزار میلیارد تومان سود سهام عدالت وصول شده را در آینده نزدیک به حساب دارندگان سهام عدالت واریز کند و بیش از این معطل شرکت مپنا نماند. به نظر نمیرسد واریز باقیمانده سود سهام عدالت ۱۴۰۱ برای مدت طولانی دیگری به تعویق بیفتد و احتمالاً در ماه آذر سود سهام عدالت دو سال قبل تعیین تکلیف خواهد شد.
سود سهام عدالت سال مالی ۱۴۰۲ کی واریز میشود؟
اما با گذشت ۸ ماه از سال ۱۴۰۳ هنوز هیچ خبری در خصوص واریز سود سهام عدالت سال مالی منتهی به اسفند ۱۴۰۲ منتشر نشده و سود سال ۱۴۰۲ کاملاً تحت الشعاع عدم واریز سود سال ۱۴۰۱ قرار گرفته است. این در حالی است که در دو سال گذشته اولین مرحله واریز سود سهام عدالت در ماه آذر انجام شده و شرکت سپردهگذاری از تابستان اقدام به
وصول سود سهام عدالت از شرکتها کرده است؛ اتفاقی که در سال جاری رخ نداده است.
واریز سود سهام عدالت از سال ۱۴۰۱ دو یا چند مرحلهای شده است. سود سال ۱۴۰۰ طی دو مرحله در آذر و اسفند ۱۴۰۱ واریز شد و سود سال ۱۴۰۱ نیز در آذر و اسفند ۱۴۰۲ واریز و مابقی آن به سال ۱۴۰۳ موکول شد. با این حال در سال جاری هیچ خبری در خصوص احتمال واریز سود سهام عدالت ۱۴۰۲ در ماه آذر منتشر نشده و به نظر میرسد واریز سود سهام عدالت ۱۴۰۲ تا ماههای آینده انجام نشود.
در تصویر زیر پیداست که واریز سود سهام عدالت در سالهای اخیر بر اساس یک نظم انجام شده است. در این سالها جز تیر ۱۴۰۰ که در آن باقیمانده سود سهام عدالت سال ۱۳۹۸ واریز شد، تمامی مراحل واریز سود سهام عدالت در ماههای آذر و اسفند انجام شده است. این احتمال وجود دارد که سود سهام عدالت سال مالی منتهی به اسفند ۱۴۰۲ طی یک مرحله در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳ واریز شود و احتمال دیگر این است که سود سهام عدالت ۱۴۰۲ چند مرحلهای شود و یک مرحله از واریز آن به سال آینده موکول شد.
دارندگان سهام عدالت میتوانند با ورود به سامانه سهام عدالت به نشانی sahamedalat.ir، ارزش سهام عدالت و گزارش سود پرداختی خود را مشاهده کنند و همچنین اگر اطلاعات بانکی آنها دارای مشکل است آن را اصلاح کنند تا در مرحله آتی واریز سود سهام عدالت مشکلی از بابت دریافت سود نداشته باشند.