با تصویب هیات وزیران دولت چهاردهم و ابلاغ معاون اول رئیس جمهور، قرار شده است که از این پس منابعی که قرار است ۹ درصد از ۲۷ درصدبابت سهم درمان سازمان تامین اجتماعی باشند، به حساب خزانه دولت واریز شود. این مبلغ که به سهم (نُه/سی ام) موسوم است، همواره در صندوق تامین اجتماعی هزینه بهداشت و درمان بیمه شدگان و بازنشستگان شده است
با ابلاغ این موضوع، بسیاری از فعالان کارگری و حتی کارفرمایی نسبت به اقدام دولت و هیات وزیران واکنش نشان دادند. علیرضا محمودی (عضو هیات اجرایی خانه کارگر) در این زمینه ضمن ابراز تعجب از صدور چنین مصوبه ای اظهار داشت: با شناختی که از شخص آقای دکتر میدری و افکار و دیدگاههایشان داریم، گمان نمیکنم که این تصمیم و مصوبه با تایید و نظر ایشان انجام شده باشد؛ مگر اینکه مسائلی وجود داشته باشد که از آن بیخبر هستیم!
وی افزود: هرچند در صدر این تصویبنامه نوشته شده که این تصمیم با پیشنهاد مشترک سازمان برنامه و بودجه و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گرفته شده است لیکن هنوز یقین حاصل نشده که این تصمیم در دولت فعلی؛ مطابق خواست وزیر کنونی کار و با تایید رییس جمهور محترم گرفته شده است.من اعتقاد دارم این پیشنهاد از سوی وزارتخانه تحت مدیریت آقای میدری ارائه نشده است.زیرا تا جایی که یادمان میآید، آقای دکترمیدری در هشت سال دولت یازدهم و دوازدهم که معاون امور رفاه وزارت کار بودند، دیدگاههای شفاف و روشنی نسبت به اصل و نحوه هزینه کرد وجوه صندوق تامین اجتماعی داشتند که این مصوبه در تضاد کامل با آن است.
محمودی ادامه داد: گمان اولیه ام این است که رییس سازمان برنامه و بودجه و دبیرهیات دولت در این مصوبه نقش اصلی و پررنگ داشته اند.چون مرور ذهنی مواضع قبلی شان و برخی عملکردهای گذشته این فرضیه را تقویت می کند.
معاون اجرایی دبیرکل خانه کارگر اضافه کرد: این ۹ درصد یا نُه سهم حق بیمه ها که در اینجا دولت مقرر کرده باید به خزانه واریز شود، از منظر منطقی و بدون توجه به لزوم صحت سنجی انطباق آن با قانون ،زمانی قابل انجام خواهد بود که دولت سهم سه درصدی خود را به تامین اجتماعی پرداخت کرده باشد.
وی ادامه داد: مستحضرید که از ۹ درصد سهم بخش درمان تامین اجتماعی، ۸ درصدآن از محل وصولی حق بیمه هایکسر شده از حق الزحمه کارگران و واریزی کارفرمایان و ۱ درصد از ۳درصد وصولی از سوی دولت باید تامین شود این درحالی است که نهاددولت نه تنها سه درصد سهم تکلیفی اش را سالهای سال است که نپرداخته، حتی پرداخت سهم ۳ درصدی سالجاری را نیز پشت گوش انداخته است.
نهاد دولت که خود بدهی سنواتی انباشته به این صندوق دارد و حتی سهم سالیانه سه درصد را در بودجههای سنواتی پیش بینی و اختصاص نمیدهد ، اینک در اقدامی غیرمنصفانه و بعنوان یک اَبَربدهکار از قوه ی اقتدارِ اجرایی و برخی اختیارات خویش استفاده ناصحیح کرده و تصمیم خطایی درباره اموال عمومی و حق الناس گرفته است.
محمودی تاکید کرد: همه میدانند که مطابق با قانون نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی، اموال و منابع این صندوق جزء اموال مشاع و بین النسلی است که در حکم اموال عمومی است.لذا اقدامات دولتها در عدم تامین و پرداخت سهم مقرر در ماده ۲۸ قانون تامین اجتماعی ظلم به اکثریت خانوار کشور در دهه های فعلی و آینده است
این فعال ارشد کارگری افزود:نکته دیگر اینست که هیچ دولتی تاکنون “سرانه درمان کارگران” را پرداخت نکرده است.جالب است که امروز خیلی از گروهها و اصناف و پرسنل دولتی در بیمارستانها و مراکز درمانی دولتی بصورت رایگان یا با پرداختهای بسیار جزیی پذیرش می شوند و از محل بیت المال هزینه های آنها تامین می شود لیکن کارگران و بازنشستگان کارگری نباید برای درمانشان از بیت المال و بودجه کشور هیچ بهره ای ببرند!
عضو هیات اجرایی خانه کارگر به برخی آثار این مصوبه پرداخت و گفت: نکته دیگر این است که با چنین مصوبهای، نقش شورای عالی رفاه و همچنین هیات امناء و هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی رسماً زینتی قلمداد شده است!
اساساً وقتی درباره نحوه مدیریت وجوه سازمان تامین اجتماعی ،هیات وزیران تصمیم بگیرد، در این صورت ارکان قانونی این سازمان چه کاره است؟
آیا هیات امنایی که ۶ عضو از ۹ نفرش، از اعضایی هستند که درشورای عالی رفاه انتخاب شده اند؛ آنهم شورایی که رئیس جمهور و ۱۰ وزیر در آن عضویت دارند صلاحیت بررسی این موضوع را نداشته است؟
معتقدم با این مصوبه کارکرد و نقش ارکان تامین اجتماعی شامل هیات امناء و هیات مدیره و… به سخره گرفته شده است.
محمودی تاکید کرد: اختیاراتی را قانون ک قانونگذار برای هیاتهای امنا و هیاتهای مدیره صندوقها از جمله سازمان تامین اجتماعی منظور کرده اند -که با وجود چنین مصوباتی که مداخله آشکار در وظایف آنها محسوب میشوند- همگی نقض میشوند! این تصمیم، دخالت غیرقانونی آشکار در اختیارات قانونی هیات امنای سازمان تامین اجتماعی است و گمان میکنم که این رویه بسیارخطرناک است.
وی تصریح کرد: از این جهت میگویم که این مصوبه غیرقانونی است ؛ زیرا در مغایرت آشکار با برخی مفاد ” قانون الزام تامین اجتماعی به اجرای بندهای الف و ب ماده ۳ قانون تأمین اجتماعی” است.
وی ادامه داد:بنظر میرسد آقایان تصور میکنند که سازمان تامین اجتماعی مدیریت نقدینگی ندارد! تصمیم گیران باید به این نکته توجه کنند که سازمان تامین اجتماعی ممکن است در یک ماه و یا یک سال برای بخش درمان بیشتر یا کمترخرج کند. مثلا مطالبات بیشتری به مراکز درمانی و دارویی بپردازد یا هزینه بیشتری را باتوجه به میزان وصول حق بیمه دریافتی، به بخش عمرانی درمان اختصاص دهد. لذا ارقام متغیر است. ممکن است صندوق در این بخش تعهدات آتی و گذشته داشته باشد.
وی تاکید کرد: در چنین شرایطی با این مصوبه، اما سازمان تامین اجتماعی پول درمانش به جایی رفته که باید بر آن اساس برای مسائل یومیه خود مدام گزارش دهد تا وجوه خود را پس بگیرد!
مدیرعامل اتحادیه امکان با بیان اینکه «در اینجا یک بوروکراسی پُرضرر با این مصوبه ایجاد شده است» افزود: تجربه نشان داده که سازمان تامین اجتماعی وقتی میخواهد پول خود را پس بگیرد، حتما باوجود اینکه طرف حساب از این لحظه دولت است، حتما به مشکلات عجیبی برخواهد خورد! دستاندازیهای زیادی ایجاد میشود که پولها تمام و کمال به تامین اجتماعی پرداخت نشود.
محمودی به یک نمونه سنواتی در این زمینه اشاره کرد و افزود: دولت موظف است درآمد ناشی از جرایم که هرساله توسط سازمان تامین اجتماعی به خزانه واریز میشود را به سازمان پرداخت کند که متاسفانه حسب آخرین گزارشهای دریافتی، هیچ سالی بطور کامل وجوه دریافتی را مسترد نکرده است.با این تجربه حاصله از رفتار دولتها، نمیتوان اطمینان داشت که این بار نیز این کار را نکند.
محمودی ادامه داد: نهاد بدحساب دولت میخواهد خود را حافظ و امین منابع درمان صندوق تامین اجتماعی معرفی کند؛ این درحالی است که کارگران وکارفرمایان به امانتداری مسئولان و دست اندرکاران سازمان اعتماد دارند.
وی با بیان اینکه «این بسیار بد است که دولت به انتخابهای منتخبین خودش در سازمانها و صندوقها اعتماد ندارد» افزود: ما انتظار داریم جناب آقای دکترمیدری موضوع را شفاف کرده و اطلاع رسانی کنند. ایشان یک فرد اقتصادی خوشنام و عدالتخواه است که حوزه رفاه را بسیار خوب میشناسدو اشراف دارد. در چنین شرایطی اولاً دولت اگر در این موضوع عزم انجام دارد، ابتدا باید بدهی انباشته خود را به تامین اجتماعی بدهد و سپس تصمیمگیری را به هیات امنای تامین اجتماعی که شش عضو آن منصوب شورای عالی رفاه و رئیس جمهور است، بسپارد. در غیر این صورت باید بدانند که افکار عمومی بویژه صاحبان حق، این تصمیم را دست اندازی به حقوق ذی نفعان تامین اجتماعی و نقض آشکار اصل سه جانبه گرایی تلقی خواهند کرد که رییس جمهور محترم در زمان انتخابات خویش را متعهد به اتخاذ تصمیمات این حوزه از این مسیر دانسته بود.
عضو هیات اجرایی خانه کارگر ادامه داد: وقتی مسئولان ارشد اجرایی اینچنین به وزارتخانه خودشان و ارکان قانونی برای نگهداری و مدیریت منابع بیاعتماد هستند و بسهولت و با یک مصوبه قصد میکنند که حقوق عامه مردم در تامین اجتماعی و حق سه جانبه گرایی را نقض کنند، حتماً باید منتظر واکنش متقابل هم باشند.
وی افزود: این تصمیم غیرعقلایی و غیرمنطقی در دولت و مجلس قبل هم مطرح شد که در آن زمان با توضیحات و واکنشهای کارگران و کارفرمایان و تشکلات آنها قانع شدند که چنین کاری نکنند. اکنون اما نمیدانیم چطور در آغاز این دولت چنین مصوبه عجیبی بیرون میآید!
معاون دبیرکل خانه کارگر در پایان اظهار امیدواری کرد که رئیس جمهورو هیات دولت این تصمیم را لغو کرده و اجازه کاشته شدن بذر ناامیدی در میان کارگران و کارفرمایان و بازنشستگان کشور را ندهند وگرنه مالکان صندوق چاره ای جز بهره گیری از همه راهکارها از جمله طرح دعوی در دیوان عدالت اداری نخواهند داشت.
محمودی در پایان گفت: کارگران و تشکلات شان در این سالها شعبده بازیهای آقایان را بارها دیدهاند. لذا اگر قرار باشد اقدامات جدی تری انجام شود به ریشه و نقاط کانونی پرورش این تفکرات معطوف خواهیم شد و لذا مخاطبان اصلی کارگران و بازنشستگان ؛ سازمان برنامه و بودجه، وزارت بهداشت و دبیر هیات دولت خواهند بود.