عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تأکید کرد که اجرای طرح تخصیص بنزین به کد ملی میتواند گامی مؤثر در جهت تحقق عدالت اجتماعی باشد و از ناترازی در تخصیص یارانههای پنهان جلوگیری کند.
فرهاد شهرکی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار مهر، در خصوص طرح تخصیص بنزین به کد ملی گفت: این طرح که در مجلس قبلی مطرح شد، یکی از روشهایی است که میتواند ما را به عدالت اجتماعی نزدیکتر کند. با این طرح، یارانه پنهانی که هماکنون تنها بخشی از جامعه از آن بهرهمند میشوند، به تمام افراد جامعه تعلق میگیرد. به این ترتیب، کسانی که سهمیه بنزین کمتری مصرف میکنند نیز از مزایای یارانه آن برخوردار خواهند شد.شهرکی با اشاره به عدد یارانه پنهان بنزین توضیح داد: در حال حاضر، یارانه پنهان برای هر لیتر بنزین حدود ۳۰ هزار تومان است و این مبلغ تنها به دست گروه خاصی از مردم میرسد. در حالی که عدهای بیشتر از حد مجاز از این یارانه بهرهمند میشوند، سایرین که بنزین کمتری مصرف میکنند از این مزیت محروم میمانند. بنابراین، اجرای طرح تخصیص بنزین به کد ملی میتواند این نابرابری را تا حدی کاهش دهد.
وی در پاسخ به برخی انتقادات که معتقدند این طرح باعث افزایش مصرف بنزین خواهد شد، افزود: برخی کارشناسان نگرانیهایی درباره افزایش مصرف بنزین در نتیجه این طرح دارند. اما به دلیل ضعف در نظارتهای موجود، به نظر میرسد این طرح بتواند در کوتاهمدت به عدالت نزدیکتر شود و از نابرابریهای فعلی جلوگیری کند.
عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به تأثیر احتمالی طرح در مقابله با قاچاق سوخت اظهار کرد: «این طرح تأثیر چندانی بر کاهش قاچاق سوخت نخواهد داشت. مشکل قاچاق سوخت به دلایل مختلف از جمله نظارتهای ضعیف و کمبود منابع اجرایی همچنان باقی خواهد ماند. اما حداقل از نظر توزیع ثروت، این طرح میتواند به عدالت نزدیکتر شود و یارانه پنهان که از جیب تمام مردم کشور پرداخت میشود، بهطور عادلانهتری توزیع گردد.
وی همچنین به مسائلی همچون کاهش ضریب جینی به عنوان یکی از نتایج این طرح اشاره کرد و گفت: اجرای این طرح میتواند به کاهش ضریب جینی کمک کند، هرچند که میزان تأثیر آن ممکن است خیلی چشمگیر نباشد. به هر حال، هر گامی که بتواند توزیع عادلانهتر منابع را محقق کند، به بهبود عدالت اجتماعی کمک خواهد کرد.
شهرکی همچنین تأکید کرد: در بلندمدت، ما باید به سمت قیمتهای واقعی حرکت کنیم و یارانههای پنهان را حذف کنیم. اما این کار زمانی عملی است که مردم توان مالی لازم برای تحمل قیمتهای واقعی را پیدا کنند. در حال حاضر، هنوز به آن سطح نرسیدهایم و اجرای طرحهایی مانند تخصیص بنزین به کد ملی میتواند به عنوان یک راهحل کوتاهمدت مفید باشد.
علی شیرینزاد، نماینده مردم کرج و عضو کمیسیون کشاورزی، آب منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار مهر درباره مشکلات به وجود آمده در شیوه تخصیص و تأمین بنزین مورد نیاز کشور گفت: «اکنون بنزین به خودروها تخصیص داده میشود، اما خانوادههایی که خودرو ندارند، مجبورند کرایههای بالاتری پرداخت کنند. پیشنهاد ما این است که به جای تخصیص بنزین به خودروها، آن را به کد ملی مصرفکنندگان واقعی بدهیم تا عدالت بیشتری برقرار شود.»
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس بیان کرد: این شیوه فعلی تخصیص بنزین باعث شده که یارانه پنهان بنزین فقط به خودرو ۵۰ درصد افراد جامعه تعلق بگیرد و افرادی که عمدتاً هم جز اقشار پایین و نیازمند یارانه هستند از این یارانه بنزین برخوردار نشوند.
این نماینده مجلس دوازدهم همچنین به توانایی کشور در تولید بنزین اشاره کرد و افزود: «ما حتی بیشتر از نیاز مصرف داخلی، توانایی تولید بنزین داریم. اما به دلایل تصمیمگیریهای غلط در گذشته، در حال حاضر به واردات بنزین از خارج وابسته شده ایم و این امر باعث شده که بودجه کلانی را صرف واردات بنزین کنیم.»
نماینده مردم کرج در ادامه اظهار کرد: «اگر بخواهیم این مشکل را حل کنیم، باید به جای تهاتر، نقدی کار کنیم. اکنون صحبتهایی در کمیسیون انرژی مجلس در حال انجام است، اما نیازمند یک طرح یا لایحه از سوی دولت هستیم تا در مجلس مصوب شود. طولانی شدن این فرآیند به ضرر مردم و دولت خواهد بود.»
وی ادامه داد: تخصیص بنزین به نفر مصرف را کنترل میکند و شاید بتوان با این شیوه جلوی قاچاق را هم گرفت و از سوی دیگر باعث میشود مردمی که خودرو ندارند با فروش سهمیه خود به دیگران صاحب درآمدی هر چند اندک شوند و افرادی که با درآمد بالا از بنزین یارانهای استفاده میکنند مجبور میشوند هزینه واقعی بنزین را به این افراد پرداخت کنند.