یارانه بنزین برای کدام افراد واریز می‌شود؟ | واریز یارانه بنزین به هر کد ملی از این ماه

تشدید ناترازی بنزین در ایران باعث شده زمزمه‌های افزایش قیمت بنزین شنیده شود و در این بین صحبت‌هایی در خصوص تخصیص یارانه بنزین به تمامی ایرانیان، چه افرادی که صاحب خودرو هستند و چه افرادی که صاحب خودرو نیستند، شنیده می‌شود.

در حال حاضر یارانه بنزین تنها به مالکان خودرو اعطا می‌شود و افراد فاقد خودرو از آن محروم هستند. یارانه بنزین به صورت ماهانه در کارت سوخت صاحبان خودرو شارژ می‌شود و بر اساس آن به  هر کارت سوخت ماهانه ۶۰ لیتر بنزین سهمیه‌ای اختصاص داده می‌شود که قیمت هر لیتر ۱۵۰۰ تومان است.

دولت اعلام کرده که در صورت افزایش قیمت بنزین، تمهیداتی خواهد اندیشید که اقشار کم درآمد جامعه از این اقدام متضرر نشوند. در جدیدترین اظهارنظر، عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد گفته است: برای افزایش قیمت بنزین باید تدبیر شود به طوری که منافع افزایش قیمت بنزین به ۵۰ درصد مردمی برسد که فاقد خودرو هستند و باید بر روی این مساله فکر شود.

یکی از راهکارهایی که در سال‌های اخیر پیشنهاد شده، تخصیص یارانه بنزین به تمام افراد جامعه است. برخی از نمایندگان مجلس از طرفداران این ایده هستند و معتقدند که با تخصیص یارانه بنزین به کد ملی می‌توان ناعدالتی یارانه را جبران کرد. البته این راهکار پیشتر هم پیشنهاد شد و در سال ۱۴۰۱ به صحن علنی مجلس رفت ولی در نهایت نمایندگان با اعطای سهمیه بنزین به خانوارهای فاقد خودرو مخالفت کردند.

در روزهای اخیر که بحث افزایش قیمت بنزین مطرح شده، بار دیگر ایده اختصاص بنزین به کد ملی مطرح شده است اما دقیقاً مشخص نیست که این راهکار در میان دولتمردان چقدر خریدار دارد. در صورتی که بخواهد چنین طرحی اجرا شود، نیاز به ساز و کار دقیقی دارد و باید مشخص شود که تخصیص یارانه بنزین به افراد فاقد خودرو چگونه انجام خواهد شد. آیا تمامی دهک‌های جامعه یارانه بنزین دریافت خواهند کرد؟ و این یارانه به چه شکل خواهد بود؟ آیا یارانه بنزین نقدی است یا ساز و کاری ایجاد خواهد شد که افراد فاقد خودرو بتوانند سهمیه بنزین خود را به دارندگان خودرو بفروشند؟ دولت هنوز در این خصوص تصمیم نگرفته و باید دید سرانجام سرنوشت داستان پرماجرای افزایش قمیت بنزین چه خواهد شد.

از سخنان دولتمردان این گونه برمی‌آید که افزایش قیمت بنزین یک تصمیم لاجرم است و تنها بر سر چگونگی اعمال افزایش قیمت حامل‌های انرژی بحث وجود دارد. شب گذشته رئیس جمهور ایران در گفت‌وگو تلویزیونی با مردم با صراحت اعلام کرد: وقتی ارزی برای واردات بنزین اختصاص داده نشود یعنی باید قیمت بنزین را گران کنیم.

پزشکیان که در ماه‌های اخیر بارها نسبت به ناترازی انرژی در کشور هشدار داده، در گفت‌وگو تلویزیونی با مردم بیان کرد: ما با ناترازی‌های بدی مواجهیم. ما ناترازی گاز، برق، آب، پول و محیط‌زیست داریم و هر کدام ممکن است با بحران مواجه شود.

عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد نیز ابعاد دیگری از وضعیت رو به بحران بنزین را باز کرد و در سی و یکمین همایش بین‌المللی روز بیمه در خصوص وضعیت بنزین در کشور گفت: امروز قاچاق بنزین وحشتناک است و از سوی دیگر مجبور به واردات بنزین هستیم و هیچ منطقی این را قبول نمی‌کند و تا زمانی که وزیر دولت چهاردهم هستم تلاش می‌کنم جلوی قاچاق و رانت را بگیرم.

با توجه به اینکه دولتمردان از یک بحران سخن می‌گویند و کارشناسان هم تأکید کرده‌اند راهکارهای غیر قیمتی رفع ناترازی بنزین در شرایط فعلی مشکل‌گشا نخواهد بود، دولت سرانجام تصمیم گرفته سراغ اصلاح قیمت بنزین برود.

قیمت بنزین از آبان ۱۳۹۸ تاکنون تغییر نکرده و جز در یک بازه زمانی ۱۰ ساله در دوران پس از انقلاب که مصادف با جنگ تحمیلی شد، این طولانی‌ترین زمان است که قیمت بنزین در ایران بدون تغییر مانده است؛ آن هم در شرایطی که در سال‌های اخیر نرخ رشد تورم بالا بوده و سایر کالاها به طرز قابل توجهی با افزایش قیمت مواجه شده‌اند.

زمان و نحوه افزایش قیمت بنزین

شایعاتی در خصوص اعمال افزایش قیمت بنزین در دی ۱۴۰۳ منتشر شده که این شایعات صحت ندارد. هنوز زمان افزایش قیمت بنزین اعلام‌ نشده اما با توجه به سخنان اخیر مسئولان دولت در خصوص نزدیک شدن به یک بحران به نظر می‌رسد زیاد دور نخواهد بود.

اما برنامه دولت برای اینکه افزایش قیمت بنزین باعث افزایش فشار بر قشر متوسط و ضعیف جامعه نشود چیست؟

مسعود پزشکیان در گفت‌وگو تلویزیونی با مردم گفت مداخله در قیمت بنزین باید با نگاه به معیشت مردم انجام شود. او افزود: برای اینکه چگونه عمل کنیم، با کارشناسان در حال بحث هستیم و نتیجه را اعلام خواهیم کرد. ۴ میلیارد دلار می‌دهیم بنزین گران وارد می‌کنیم و با قیمت ۳ هزار تومان می‌فروشیم. هیچ کارشناسی در دنیا این روند را قبول ندارد. این نیاز به درمان دارد.

وزیر اقتصاد نیز روز گذشته در یک برنامه تلویزیونی در این خصوص گفت: برای افزایش قیمت بنزین باید تدبیر شود به طوری که منافع افزایش قیمت بنزین به ۵۰ درصد مردمی برسد که فاقد خودرو هستند و باید بر روی این مسئله فکر شود.

همتی افزود: ۵۰ درصد مردم خودرو ندارند و این ۵۰ درصد چه نفعی از پایین بودن قیمت بنزین می‌برند؟ کسانی نفع می‌برند که چندین خودرو داشته باشند.

با توجه به این سخنان به نظر می‌رسد که دولت چهاردهم در جلساتش در پی رسیدن به راهکارهایی است که در صورت افزایش قیمت بنزین، قشر کم درآمد جامعه و به خصوص آنهایی که خودرو ندارند، از این اتفاق متضرر نشوند. تا بدین لحظه راهکارها هنوز مشخص نیست و یا حداقل در خصوص آنها توضیحی داده نشده و شاید زمان اعمال افزایش قیمت بنزین به زمان پیدا شدن راهکارهای مناسب در این خصوص گره خورده است.