آرمان امروز نوشت: این در حالی است که به گفته کارشناسان در دنیا یارانهها بیشتر برای کاهش فقر و افزایش سرمایههای انسانی افراد در حوزههایی مانند سلامت، تعلیم و تربیت، تغذیه کودکان وجود داشته است. مسئله به این شکل نبوده که یارانه داده شود تا مردم با آن خریدی انجام دهند یعنی اعطای یارانه نقدی هدف مشخصی را دنبال میکرده است. حذف یارانه دهک های بالای درآمدی توسط دولت در لایحه بودجه سالهای مختلف ذیل تبصره ۱۴ پیشنهاد شده که پس از تصویب به صورت قانون درآمده است. یک جنبه مهم پرداخت هدفمند یارانه نقدی، کمک به هموار شدن توزیع درآمد و کاهش نابرابری ها است. مسلما این جنبه توسط پرداخت همگانی یارانه نقدی نه تنها به سختی حاصل می شود، بلکه می توان گفت که پرداخت همگانی، باعث ناعدالتی در بین افراد جامعه می شود.
کارشناسان اقتصادی به جای یارانه نقدی، یارانه شبه نقدی را توصیه می کنند، یعنی یارانه ای که به صورت کالا و خدمات یا پرداخت نقدی برای استفاده روی آن کالا و خدمات در اختیار افراد قرار می گیرد. این یارانه به صورت گسترده در جهان مورد استفاده قرار می گیرد، به نحوی که در میان کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی به صورت میانگین حدود ۶% از مخارج عمومی بر این نوع یارانه است.
علت اصلی استفاده از یارانه شبه نقدی این است که دولت می خواهد مردم را به مصرف یک کالا یا خدمت خاص ترغیب کند، درحالی که اگر مبلغ معادل آن به صورت نقدی پرداخت می شد، فرد کالای دیگری را برای مصرف انتخاب می کرد. برای مثال، مقدار پول نقدی که معادل هزینه یارانه شیر مدرسه است، مبلغ چشمگیری نیست و اگر به صورت مستقیم به پدر خانواده پرداخت شود، به احتمال زیاد تفاوتی در سبد غذایی کودک ایجاد نخواهد کرد. درحالی که دولت با ارائه شیر به صورت یارانه شبه نقدی از بهبود تغذیه کودک اطمینان حاصل می کند. با این مقدمه، نکته حائز اهمیت در ارائه یارانه شبه نقد این است که فرد نتواند آن را به نحو دیگر استفاده کند، بنابراین باید فروش مجدد کالای یارانه ای یا معاوضه کارت اعتباری یارانه ای با پول نقد بسیار دشوار باشد.
متداول ترین یارانه های شبه نقدی ارائه شده در جهان عبارتند از: یارانه مسکن، سلامت، آموزش، تغذیه، نگهداری کودکان و بهبود فضای بازار کار. حمایت های مربوط به بازار کار به چند صورت در جهان ارائه می شود: ایجاد انگیزه در کارفرما برای نگه داشتن کارگر، ایجاد انگیزه برای جذب کارگر جدید، ایجاد انگیزه برای کارجویی و ماندن در کار، افزایش سرمایه انسانی کارگر و بهبود جورسازی کارگر (مثلاً از طریق افزایش کارایی مراکز کاریابی) و کارفرما (از طریق گسترش مراکز کاریابی.)
تا پایان آذر ماه احتمالا دولت دو واریزی برای خانوارها داشته باشد. یارانه نقدی که به صورت ماهانه و هر ماه پرداخت میشود و سود سهام عدالت. یارانه نقدی برای هر فرد بین ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تومان براساس دهک درآمدی فرد متفاوت خواهد بود. یعنی یک خانواده 2 نفری که در دهک چهارم قرار دارند، یک میلیون و ۶۰۰هزار تومان دریافت میکنند.که چون واریز این یارانه نقدی مصادف با نزدیکی شب یلدا است خیلی ها گمان می کنند که این یارانه نقدی یارانه نقدی شب یلدا است.
در طرفی دیگر مقرر شده سود سهام عدالت نیز تا پایان آذر ماه واریز شود. مبلغ این سود نیز برای افرادی که سهام ۵۰۰هزار تومانی دارند، احتمالا ۶۰۰هزار تومان است. یعنی یک خانواده ۴نفره، ۲میلیون و ۴۰۰هزار تومان دریافت خواهد کرد. در نتیجه افرادی که هم یارانه نقدی میگیرند و هم سهام عدالت دارند، حداقل تا شب یلدا، ۴میلیون تومان دریافت خواهند کرد. البته این رقم برای خانوادههایی که سهام عدالت یک میلیونی دارند و در دهک یک تا سه قرار میگیرند، بالاتر هم خواهد بود.
واریز یارانه نقدی یلدا به حساب سرپرستان
یارانه نقدی آذر ۱۴۰۲ نیز همچون ماههای گذشته، بیستم آذر به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد شد.
یارانه نقدی مرحله ۱۵۴، بر اساس دهکبندی اعلامی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، طبق معمول ماههای گذشته روز دوشنبه، بیستم آذر به حساب سرپرستان خانوار واریز و از ساعت ۱۲ بامداد روز سهشنبه، بیستویکم آذر قابل برداشت خواهد بود.
بر همین اساس، در صورتی که سرپرستان خانوار جز دهکهای اول تا سوم هستند، مبلغ ۴۰۰ هزار تومان بهازای هر نفر و در صورتی که جز دهکهای چهارم تا نهم قرار دارند، مبلغ ۳۰۰ هزار تومان بهازای هر نفر به حساب آنان واریز خواهد شد.
چنانچه سرپرستان خانوار از کالابرگ الکترونیکی استفاده نکرده باشند رقم کامل یارانه برای آنها قابل برداشت است و در صورت استفاده به همان میزان از یارانه خانوار کسر شده و باقیمانده مبلغ به حساب سرپرست خانوار واریز میشود.
همچنین در صورتی که مبلغ ۲۰۰ هزار تومان از یارانه به عنوان کالابرگ استفاده شود و از ۱۱ قلم مرتبط با این طرح خریداری شود، مبلغ ۱۲۰ هزار تومان به یارانه فرد اضافه خواهد شد.