در روزهایی که اقتصاد و معیشت مردم با چالشهای متعددی دستوپنجه نرم میکنند، بحث افزایش قیمت نان هم به یکی از دغدغههای مردم تبدیل شده است. چندی پیش گمانهزنیهایی درباره افزایش قیمت نان در استانهای مختلف کشور مطرح شده بود اما حالا قیمت نان به طور رسمی افزایش پیدا کرده است.
با توجه به اینکه وضعیت اقتصاد و معیشت مردم با مشکلات زیادی مواجه است، قطعا افزایش قیمت نان هم بر معیشت مردم بهویژه قشر کمدرآمد جامعه تأثیرگذار است. حال باید دید علت این افزایش قیمتها چیست؟
قیمت جدید انواع نان اعلام شد
طی هفتههای گذشته، بحثهایی درباره افزایش قیمت نان تا سقف ۲۵ درصد در ۱۰ استان کشور مطرح شده بود ولی حالا با موافقت رسمی وزارت کشور، قیمت نان افزایش یافته است. البته پیش از افزایش رسمی قیمت نان، این محصول در بسیاری از واحدهای صنفی با قیمتی بالاتر از قیمت مصوب به فروش میرسید. در استان هرمزگان هم حسین مهرنوش، رئیس اتحادیه نانوایان بندرعباس، از اعمال افزایش قیمت ۲۵ درصدی در نان در این استان از ۱۷ مردادماه سال جاری خبر داده بود.
بر اساس دادههای منتشر شده، قیمت نان لواش ۵۰۰ تومان بوده که درحال حاضر این قیمت به ۷۰۰ تومان رسیده است.
قیمت نان بربری هم از ۱۸۰۰ تومان به ۲۵۰۰ تومان رسیده که این نشاندهنده رشد ۳۹ درصدی قیمت این نوع نان است.
از طرفی نان تافتون سنتی هم ۱۲۶۰ تومان قیمتگذاری شده است. نان تافتون خراسانی هم قیمتی برابر با ۱۴۰۰ تومان دارد که نسبت به قبل رشد ۴۰ درصدی داشته است. تافتون گردان هم با قیمت ۸۵۰ تومان در اختیار مصرفکننده قرار میگیرد. بیشترین افزایش قیمت هم متعلق به نان سنگک است و قیمت آن از ۳۰۰۰ تومان به ازای هر عدد به ۵۰۰۰ تومان افزایش یافته است.
البته به گفته فاطمه نظری، رئیس اتحادیه نانوایان، شکل عرضه نان کنجدی هم تغییراتی داشته و از این پس در کارتخوانهای نانواییها، قسمت جداگانهای به خرید کنجد اختصاص داده شده و مردم میتوانند برای هر عدد نان از ۱۰ تا ۳۰ گرم کنجد خریداری کنند.
از سوی دیگر باید توجه داشت که از چندی پیش برخی نانواییها به شکل خودسرانه اقدام به بالابردن قیمت نان کرده بودند و اکنون نیز نان را با نرخهایی بالاتر از آنچه ذکر شدند به دست مصرفکنندگان میرسانند. اما دولت به جای برخورد با آنها به یکباره تصمیم به بالابردن قیمت نان گرفت. ارقامی هم که در این گزارش به آنها اشاره شدند نرخهای مصوب هستند.
علت افزایش قیمت نان چیست؟
درباره افزایش قیمت نان دلایل مختلفی ذکر شده است؛ اما مهمترین دلیل آن افزایش تورم سالانه و در پی آن افزایش هزینههای نانواییهاست.
چندی پیش حسین یزدجردی، رئیس کانون صنایع آرد ایران، درباره علت افزایش قیمت نان اعلام کرد که یکی از مهمترین دلایل افزایش قیمت نان، افزایش هزینههای نانواییهاست. چراکه از سال ۱۴۰۱ و با تصمیم دولت وقت، قیمت نان را استانداریها تعیین میکنند و آرد هم به صورت سراسری ارزشگذاری میشود. افزایش هزینهها، حقوق و دستمزد و … بر افزایش قیمت نان تدثیرگذاراند.
افزایش قیمتها گریبانگیر قشر کمدرآمد
با توجه به اینکه نان قوت قالب سفره خانوادههای ایرانی است، قطعا افزایش قیمت آن بر معیشت مردم بهویژه اقشار کمدرآمد ثأثیرگذار است. از آنجایی که روند تورم کاهش نداشته و میزان حقوق و دستمزد هم رشدی نداشته، بنابراین افزایش قیمتها عاملی برای کاهش قدرت خرید مردم است. افزایش قیمت نان میتواند منجر به تغییر الگوی مصرف مردم شود و حتی نارضایتیهای عمومی را به دنبال داشته باشد.
براساس این گزارش، با افزایش قیمت کالاهای اساسی مانند نان، ضروری است که اطلاعرسانیهای لازم انجام شود. برای حل این مشکل، ارائه راهکارهای جامع و مؤثر از سوی دولت از اهمیت ویژهای برخوردار است. دولت میتواند با اجرای طرحهای حمایتی، هم به اقشار کمدرآمد کمک کند و هم هزینههای نانواییها را تأمین نماید. این اقدامات میتوانند به کنترل و مدیریت افزایش قیمتها کمک شایانی نمایند
نان در سبد غذایی مردم نقش مهمی ایفا میکند و یکی از عناصر اصلی تغذیه مردم ایران بهشمار میرود. انواع مختلفی از نان نظیر سنگک، تافتون، لواش، بربری و… از سوی نانواییها عرضه میشود. از آنجا که نان یک تغذیه اصلی در سفره خانوادههای ایرانی محسوب میشود، بنابراین قیمت آن هم اهمیت ویژهای پیدا میکند. در حال حاضر اخباری مبنی بر افزایش ۲۵ درصدی قیمت نان در ۱۰ استان کشور منتشر شده است. حال باید دید علت این افزایش قیمت چیست و چه تاثیری در سفره و معیشت قشرهای کمدرآمد جامعه دارد؟
قیمت نان چگونه تعیین میشود؟
در نانواییهای سنتی، ۸۰ درصد قیمت نان توسط یارانههایی که از سوی دولت برای این بخش در نظر گرفته شده پرداخت میشود. مردم تنها ۲۰ درصد قیمت نان را پرداخت میکنند. در واقع، قیمت واقعی نان چهار تا پنج برابر قیمت فعلی آن است که با یارانههای دولتی تلاش شده نان با قیمت کمتری در اختیار مردم قرار بگیرد.
حذف این یارانهها میتواند تبعات مختلفی همچون کاهش قدرت خرید مردم به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال در حال حاضر نان سنگک ماشینی با قیمت سه هزار تومان عرضه میشود. در صورت حذف یارانهها، قیمت این نوع نان به ۱۵ هزار تومان خواهد رسید.
افزایش قیمت نان در ۱۰ استان
طی چند روز گذشته، گمانهزنیهایی درباره افزایش قیمت نان در ۱۰ استان کشور رواج یافته است. طبق اطلاعات منتشرشده از سوی تسنیم، مهدی جعفری، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی، در کارگروه ساماندهی گندم، آرد و نان که به منظور بررسی قیمت نان برگزار شده بود گفت: اصلاح قیمت نان تا سقف ۲۵ درصد نرخ فعلی در ۱۰ استان کشور در دستور کار است. همچنین این امر در استان خراسان جنوبی هم بعد از تایید وزارت کشور اجرایی میشود.
او افزود: اصلاح قیمت نان بر اساس بررسیهای انجامشده تعیین میشود. البته اصلاح قیمت نان از اواخر سال گذشته در دستور کار قرار داشت.
استانهای هرمزگان و قزوین هم جزو این ۱۰ استان محسوب میشوند. طبق گزارشهای منتشرشده، حسین مهرنوش، رئیس اتحادیه نانوایان بندرعباس، نیز با اشاره به افزایش ۲۵ درصدی قیمت نان اظهار کرد: طبق ابلاغیه شورای آرد و نان هرمزگان، قیمت نان در این استان از ۱۷ مردادماه، ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده که این افزایش قیمت بر دستگاههای کارتخوان نانواییها هم اعمال شده است.
همچنین در استان قزوین هم جمشید خدایاری، مدیر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی سازمان جهاد کشاورزی استان، نیز از افزایش ۲۵ درصدی قیمت نان خبر داد.
علت افزایش قیمت نان چیست؟
حسین یزدجردی، رئیس کانون صنایع آرد ایران، درباره علت افزایش قیمت نان توضیح داد: یکی از دلایل افزایش قیمت نان، افزایش قیمت هزینههای نانواییهاست. از سال ۱۴۰۱ و با تصمیم دولت سیزدهم، قیمت نان را استانداریها تعیین میکنند. و آرد هم به صورت سراسری قیمتگذاری میشود. در واقع به دلیل افزایش هزینهها، حقوق و دستمزد و… قیمت نان هم افزایش یافته است.
تاثیر افزایش قیمت نان بر قشرهای کمدرآمد جامعه
از آنجا که نان یک تغذیه اصلی در سفره خانوادههای ایرانی محسوب میشود، بنابراین افزایش قیمت آن میتواند بر قدرت خرید قشرهای کمدرآمد جامعه تاثیر منفی بگذارد. چراکه در حال حاضر میزان تورم کاهشی نشده و میزان حقوق و دستمزد هم افزایش پیدا نکرده است. بنابراین افزایش قیمت نان میتواند منجر به کاهش قدرت خرید مردم شود.
پیرو این اتفاق احتمال دارد الگوی مصرف خانوادهها نیز تغییر کند؛ چراکه افزایش قیمت نان باعث میشود مردم به سمت مصرف غذاهای ارزانتر و کمتر مغذی بروند که نتیجه آن به خطر افتادن سلامت افراد جامعه است. علاوه بر این، افزایش قیمت نان میتواند منجر به نارضایتیهای اجتماعی شود زیرا نان یک کالای اساسی و استراتژیک و نماد امنیت غذایی تلقی میشود.