ناصر چمنی درباره پیشنهاد توزیع ماهانه سبد کالای ۵ میلیون تومانی به کارگران که از سوی نمایندگان مجلس در راستای اصلاح ماده ۴۱ قانون کار درحال بررسی است، گفت: این پیشنهاد خوبی برای افزایش قدرت خرید و پر کردن فاصله بین دستمزد و سبد معیشت کارگران است و از نمایندگان مجلس به جهت طرح این مسأله باید تشکر کرد.
وی ادامه داد: زمانی بود که ماهانه یارانه ۴۵ هزار تومانی به خانوارها داده میشد و با آن میتوانستند چند قلم کالا خریداری کنند ولی به مرور این مقدار ارزش خود را از دست داد به نحوی که امروز با ۴۵ هزار تومان نهایتاً بتوان یک چیپس خرید.
این کارشناس حوزه کار تصریح کرد: با توجه به آنکه یارانه در طول سال ارزش واقعی خود را از دست داده است درباره این پیشنهاد و توزیع سبد کالای ۵ میلیون تومانی به کارگران نیز معتقدم باید این بند را هم در راستای اصلاح ماده ۴۱ در قانون اضافه کنند که در سالهای آینده چگونه می خواهند ارزش ریالی سبد را حفظ کنند یا افزایش دهند.
چمنی افزود: طبعا ارزش سبد در سالهای آینده با توجه به بحث تورم و افزایش هزینههای زندگی کاهش مییابد و ۵ میلیون تومان به ۳ تا ۲میلیون تومان افت خواهد کرد، از این رو باید مکانیسم افزایش ارزش آن را در قانون پیش بینی کنیم.
وی با بیان اینکه در کنار بررسی بند یک ماده ۴۱ قانون کار این پیشنهاد که به منظور تقویت معیشت کارگران دنبال می شود قابل توجه است، اظهار کرد: انتظار داریم مجلس در زمان باقی مانده تا پایان سال طرح را تصویب کند تا در تعیین دستمزد سال آینده اجرایی شود.
این کارشناس حوزه کار ادامه داد: طبعا در صورت تصویب این پیشنهاد بحث بن خواربار که همه ساله در شورای عالی کار درباره آن تصمیم گیری میشود، حذف خواهد شد و در جلسات شورا بیشتر روی بحث اضافه بر تورمی که سالانه به وجود آمده بحث و چانه زنی صورت خواهد گرفت.
چمنی تصریح کرد: با تصویب این پیشنهاد در کنار حداقل دستمزد کارگران که امروز با مزایای جانبی مزد فرضا به ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان میرسد، ۵ میلیون تومان دیگر به دریافتی افزوده می شود و کمکی به معیشت خانوارهای کارگری خواهد بود.
به گفته این کارشناس حوزه کار، سبد کالای ۵ میلیون تومانی نسبت به خط فقر و سبد معیشت باز هم پایین است و فاصله بین دستمزد و سبد معیشت را پوشش نمی دهد ولی در این شرایط قدم خوبی برای تقویت معیشت خانوارهای کارگری است.
چمنی در پایان گفت: اکنون در ماه هفتم سال هستیم و تا بخواهیم طرح را عملیاتی کنیم، به ماه دهم می رسیم و باید جلسات شورای عالی کار و تعیین سبد معیشت را شروع کنیم، بنابراین اگر مجلس درصدد کمک به معیشت و تقویت دستمزد کارگران است، باید هرچه سریعتر طرح را به نتیجه برساند و مثل طرح ساماندهی کارکنان دولت نشود که در دولت قبل کلید خورد و به پایان مجلس نرسید.
افزایش یارانه معیشتی
دولت جدید در نظر دارد تا در مورد تغییر میزان یارانهها، تصمیماتی درباره آینده طرح کالابرگ و همچنین لغو یارانهها برای افراد ثروتمند اتخاذ کند.
سیاستهای مرتبط با یارانه نقدی در دولت چهاردهم هنوز بهطور واضح مشخص نشده است، به خصوص در خصوص برنامه کالابرگ که به عنوان یک ابزار مقابله با تورم برای خانوادههای کم درآمد عمل میکند، رویکرد دقیق دولت جدید هنوز اعلام نشده است.
بیش از ۱۳ سال از آغاز اجرای هدفمندی یارانهها میگذرد و تاکنون ۱۶۳ مرحله از یارانه نقدی بهحساب خانوارهای مشمول واریز شده است؛ اما همچنان، با تغییر دولتها این بحث مطرح میشود که سیاستهای یارانهای که تقریباً همه به آن انتقادهایی دارند، در دولت جدید تغییر میکند یا نه.
دولت چهاردهم در شرایطی روی کار آمد که بحث تمدید طرح تشویقی کالابرگ (فجرانه) در دولت سیزدهم ناتمام مانده بود و از سوی دیگر آمارها از محقق نشدن منابع اختصاصی طرح یارانهها حکایت داشت.
از زمانی اجرای قانون هدفمندی یارانهها تاکنون، از یکسو یارانهبگیران بهخصوص در دهکهای پایین چشمانتظار تغییر رقم یارانه نقدی همگام با تورم و رشد قیمت کالاهای اساسی و انرژی هستند و از سوی دیگر، دولتها در تکاپو برای اینکه منابع مکفی برای توزیع یارانه نقدی فراهم کنند.
در این میان، طرح کالابرگ الکترونیک بهعنوان یک پیوست معیشتی برای اجرای سیاست حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی، روزنهای برای تقویت معیشت اقشار ضعیف، بدون نیاز به تغییر رقم یارانه نقدی عمومی باز کرد و بهویژه با اجرای طرح فجرانه، نظر مثبت بسیاری از سیاستگذاران حوزه رفاه را به خود جلب کرد.
این طرح سه ماه که از دهه فجر ۱۴۰۲ آغاز شده بود، در حالی در بهار ۱۴۰۳ به پایان رسید که با شهادت آیتالله رئیسی و اتمام عمر دولت سیزدهم، فرصتی برای تعیین تکلیف آن دست نداد. حال، خانوارهایی که به مدد طرح فجرانه توانسته بودند معیشت خود را با هزینه پایینتر تأمین کنند، در انتظار تصمیم دولت جدید برای نحوه اجرای این طرح هستند.
انتظارات برای واقعبین کردن مبلغ یارانه نقدی یکطرف ماجراست؛ سوی دیگر ماجرا منابع تأمین شده برای اجرای این طرح است که بنا به اظهارات سخنگوی سازمان هدفمندی یارانهها، منابع تعیین شده برای هدفمندسازی یارانهها در ۶ ماهه امسال محقق نشده و این حوزه عملاً با کسری قابلتوجه منابع روبروست.
طیبه حسینی، چندی پیش در پاسخ به پیگیری رسانهها در مورد احتمال تغییر رقم یارانه نقدی، گفته بود به دلیل کسری منابع، رقم یارانه تغییر نمیکند و هیچ برنامهای برای افزایش این مبلغ یارانه وجود ندارد.
به گفته حسینی، در نیمه اول سال جاری، از مجموع منابعی که باید برای هدفمندی یارانهها محقق میشد تقریباً ۵۳.۵ درصد محقق شده و ۴۶.۵ درصد کسری منابع وجود دارد.
طبق قانون بودجه، سازمان هدفمندسازی یارانهها به ازای هر نفر مشمول در دهکهای اول تا سوم ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر فرد در دهکهای چهارم تا نهم ۳۰۰ هزار تومان یارانه پرداخت میکند.