اگر این علائم را دارید شما مشکل تیروئید دارید

ساسان شرقی، فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم گفت: افزایش یا کاهش وزن همیشه نشانه‌های کم کاری یا پرکاری تیروئید نیست و بعضا به دلیل پرخوری یا کم خوری جوانان است.
وی افزود: تیروئید غده است که سوخت و ساز بدن را با ترشح هورمون‌هایی کنترل می‌کند. اگر این غده پر کار باشد سوخت و ساز بدن افزایش پیدا کرده و همین امر باعث فرسودگی بدن می‌شود.
او ادامه داد:به طور روز افزون ما با افرادی سرکار داریم که علائم خستگی بدن و بی حالی دارند که بعضا به تیروئید مربوط نیست.

شرقی گفت: اشتهای زیاد اما لاغری بدن( افراد غذای زیاد میل می‌کنند اما لاغر می‌شوند) یکی از علائم تیروئید پرکار است.

وی افزود: بیماری تیروئید قابل پیشگیری نیست. علائم ژنیتکی، عوامل محیطی و… منجر به ایجاد تیروئید پرکار می‌شود.

شرقی گفت: کاهش وزن، افزایش اشتها، کاهش خواب، لرزش دست، تپش قلب، تنگی نفس از دیگر علائم تیروئید پرکار است.

غده تیروئید چیست؟

در تعریف تیروئید باید گفت یک غده کوچک به ابعاد 5 سانتی‌متر است که زیر پوست گردن دقیقاً پایین سیب آدم قرار دارد. این غده به طور متوسط 20 تا 60 گرم وزن داشته و توسط دو کپسول فیبری پوشانده شده است. کپسول بیرونی آن به عضلات جعبه صدا و همچنین به بسیاری از عروق و اعصاب اتصال دارد. ظاهر غده تیروئید را می‌توان به پاپیون تشبیه کرد و این شباهت ظاهری به دلیل این است که غده تیروئید دارای دو قسمت بوده و این دو قسمت از وسط به یکدیگر متصل هستند. بین کپسول داخلی و کپسول خارجی غده تیروئید یک بافت همبند شل وجود دارد، در نتیجه غده تیروئید می‌تواند جابجا شود و هنگامی که شخص غذایی را قورت می‌دهد غده تیروئید جابجا می‌شود.

لمس غده تیروئید کار آسانی محسوب نمی‌شود، اما در بیشتر موارد اختلالات تیروئید این غده را بزرگ کرده و به این ترتیب تشخیص آن برای پزشکان آسان‌تر می‌شود. به هورمون‌های تولید شده توسط غده تیروئید، هورمون‌های تیروئیدی می‌گویند. کار اصلی این هورمون‌ها هم کنترل سرعت عملکرد‌های شیمیایی بدن است. نحوه تأثیر‌گذاری این هورمون‌ها بر روی متابولیسم بدن به دو صورت است: هورمون‌های تیروئید بر روی تمام بافت‌های بدن تأثیر گذاشته و از این طریق سبب تولید پروتئین شده و بر روی متابولیسم بدن تأثیر می‌گذارند یا اینکه میزان اکسیژنی که سلول‌ها مصرف می‌کنند را افزایش می‌دهند.
در نتیجه هورمون‌های تیروئیدی بر روی بسیاری از فعالیت‌های حیاتی بدن نظیر ضربان قلب، رشد، باروری، هضم، سرعت چربی سوزی و. . مؤثر هستند. هورمون‌های تولید شده توسط غده تیروئید عبارتند از: ‌تری یدوتیرونین، تترایدوتیرونین و کلسی تونین. هورمون‌تری یدوتیرونین به هورمون T3 مشهور بوده و از هورمون تترایدوتیرونین هم به عنوان تیروکسین یا T4 یاد می‌شود. از بین سه هورمون تولید شده توسط تیروئید بدن انسان به هورمون T3 و هورمون T4 نیاز زیادی دارد.

یکی از مهم‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده این دو هورمون هم ید است، و بدن توانایی تولید ید را نداشته و برای تأمین نیاز تیروئید به ید بهتر است مصرف ید در برنامه رژیم غذایی روزانه گنجانده شود. ید موجود در برنامه غذایی از طریق روده جذب شده و وارد جریان خون می‌شود و در نهایت به غده تیروئید رسیده و برای ساخت هورمون‌های تیروئید مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنا به شرایط بدن به مقدار مشخصی از هورمون‌های تیروئید نیاز دارد و عامل تعیین‌کننده میزان تولید هورمون توسط تیروئید، غده هیپوفیز است. به این معنا که در مواقع لزوم هیپوفیز بر روی تیروئید تأثیر گذاشته و سبب افزایش یا کاهش ترشح هورمون به جریان خون می‌شود.
انواع اختلالات و علائم تیروئید
برای توضیح بیشتر در مورد این سؤال که تیروئید چیست و چه علائمی دارد بهتر است با مشکلات تیروئید و اختلالات آن بیشتر آشنا شوید.

علائم تیروئید پرکار

پرکاری تیروئید
همانگونه که از نام این اختلال مشخص است در این اختلال فعالیت غده تیروئید افزایش پیدا کرده و بیش از حد هورمون تولید می‌کند. شیوع این اختلال در زنان بیشتر از مردان است. مهم‌ترین عامل به وجود آورنده اختلال پر کاری تیروئید بیماری گریوز می‌باشد.

علائم تیروئید پر کار عبارت است از: عصبی بودن، افزایش تپش قلب، حالت بی‌قراری، زود رنج شدن، لرزش بدن، افزایش تعریق، بروز مشکلات خواب، نازک شدن پوست، ضعف عضلانی، شکننده شدن مو و ناخن و پف زیر چشم که این علامت بیشتر در بیماران مبتلا به گریوز مشاهده می‌شود.
پرکاری تیروئید و علائم آن
اگر شخص با این علائم به پزشک مراجعه کند در وهله اول پزشک برای وی آزمایش می‌تویسد. در آزمایش خون میزان هورمون‌های تیروئیدی موجود در خون مشخص می‌شود. بالا بودن سطوح این هورمون‌ها به معنای ابتلا شخص به پرکاری تیروئید می‌باشد. یک راه دیگر تشخیص پر کاری تیروئید این است که پزشک معالج مقداری ید رادیو اکتیو را از طریق دهان یا به واسطه تزریق وارد بدن انسان می‌کند و بعد از آن بررسی می‌کند که چه میزان از این ید توسط غده تیروئید جذب می‌شود.

در این خصوص لازم به توضیح است که غده تیروئید برای تولید هورمون ید جذب می‌کند و جذب زیاد ید به معنای تولید زیاد هورمون و در نتیجه پرکاری تیروئید است. برای درمان این اختلال هم از دارو‌های ضد تیروئیدی نظیر تاپازول استفاده می‌شود که این دارو‌ها تولید هورمون‌های تیروئیدی را کاهش می‌دهند. در برخی موارد حاد هم نیاز است تا با عمل جراحی غده تیروئید برداشته شود که با این عمل شخص دچار کم کاری تیروئید شده و برای جبران کار غده تیروئید باید به صورت روزانه هورمون تیروئید مصرف کند.

علائم تیروئید کم کار

کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید، اختلالی که دقیقاً در مقابل اختلال پر کاری تیروئید قرار دارد. در این اختلال غده تیروئید هورمون‌های کمتری تولید می‌کند و نمی‌تواند نیاز بدن به هورمون‌های تیروئیدی را تأمین کند. عوامل مختلفی می‌توانند در به وجود آمدن کم کاری تیروئید مؤثر باشند از جمله عمل جراحی برداشتن غده تیروئید، بیماری تیروئیدیت هاشیموتو یا آسیب ناشی از پرتو درمانی.

نشانه‌ های تیروئید کم کار عبارت است از: احساس خستگی، افسردگی، خشک شدن پوست، افزایش حساسیت به سرما، بروز مشکلات حافظه، اضافه وزن ناگهانی، یبوست، کاهش ضربان قلب و در موارد شدید فرد به کما می‌رود!

برای تشخیص تیروئید کم کار هم پزشک در مرحله اول آزمایش خون می‌گیرد تا سطح هورمون‌های تیروئیدی موجود در خون را بررسی کند. درمان تیروئید کم کار هم مصرف منظم دارو‌های مربوط به این اختلال است. در خصوص درمان این اختلال توجه به دوز دریافتی بسیار حائز اهمیت بوده زیرا این قرص‌ها سبب افزایش ترشح هورمون‌های تیروئیدی می‌شود و مصرف زیاد آن‌ها احتمال بروز علائم پر کاری تیروئید را در شخص افزایش می‌دهد.